Erkende interventie: Individuele plaatsing en steun (IPS)

Individuele Plaatsing en Steun (IPS) is in de VS grondig getest op effectiviteit, waaruit blijkt dat mensen met ernstige psychische aandoeningen met de IPS-methode meer aan regulier betaald werk komen dan met gebruikelijke vormen van arbeidsre-integratie.

Doel

Het doel van IPS is integratie van mensen met ernstige psychische aandoeningen in betaald regulier werk.

Doelgroep

De doelgroep bestaat uit mensen met ernstige psychische aandoeningen, zoals schizofrenie en andere psychosen, bipolaire stoornissen, ernstige depressies en persoonlijkheidsstoornissen, die geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschiktheid zijn verklaard of behoren tot de groep cliënten van de sociale dienst met een zogeheten grote afstand tot de arbeidsmarkt.

Aanpak

Het IPS-traject kent een aantal fasen die elkaar cyclisch op kunnen volgen: intake en assessment (kennismaken en in kaart brengen interesses), acquisitie en plaatsing, coaching en begeleiding op de werkplek en, indien nodig, aanpassen van de werkplek. Mensen worden dus eerst in de gekozen functie geplaatst en daarna gericht getraind in de benodigde werkvaardigheden (‘place-then-train’). De ondersteuning vindt plaats zo lang als nodig is. De IPS-trajectbegeleider maakt deel uit van een multidisciplinair ggz-team, waardoor de arbeidsbegeleiding en ggz-hulp geïntegreerd zijn. Daarnaast vindt ondersteuning van de werkgever plaats, onder meer bij juridische en financiële kwesties rond uitkeringen en werk.

Materiaal

De uitgangspunten en principes van IPS worden beschreven in de voor IPS ontwikkelde toolkit.

Onderbouwing

De arbeidsdeelname van mensen met ernstige psychische aandoeningen is laag. Velen beschikken (nog) niet over de veerkracht, ervaring en vaardigheden die nodig zijn om werk te krijgen en te behouden. Daarnaast zijn er buiten de persoon gelegen belemmeringen, zoals vooroordelen bij werkgevers, de beschikbare arbeid en een gebrekkige re-integratiepraktijk. In Nederland is de re-integratiepraktijk van deze groep lange tijd gekenmerkt door een voorzichtige aanpak, met langdurige, stapsgewijze voorbereidingstrajecten en beschutte werkplekken. De laatste jaren komt het accent steeds sterker op (her)intrede in het reguliere arbeidsproces is komen te liggen. Daarbij is het besef gegroeid dat het verkrijgen van een reguliere baan niet eenvoudig is, maar dat het behouden van dat werk doorgaans nog veel moeilijker is voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Velen verliezen na verloop van tijd hun baan en op de langere duur ook enig ander dienstverband.

Onderzoek

Het IPS-model is in de VS grondig getest op effectiviteit. Met de IPS-methode komen in anderhalf à twee jaar enkele tientallen procenten meer mensen aan regulier betaald werk dan met gebruikelijke vormen van arbeidsre-integratie, zo blijkt uit een ruime serie randomised controlled trials (RCT) (Drake e.a., 1999; Lehman e.a., 2002; Mueser e.a., 2004; Bond e.a., 2008). IPS behoort daarmee in internationaal opzicht tot de nog korte reeks van evidence-based interventies voor mensen met ernstige psychische stoornissen (Crowther e.a., 2004). Ook in Nederland is de effectiviteit van IPS onderzocht. Hieruit blijkt dat IPS na 30 maanden tot een hoger percentage mensen met betaald werk leidt (44% in vergelijking tot 25% bij de gebruikelijke arbeidsbegeleiding) (Michon e.a., 2014).

Multidisciplinaire Richtlijnen

IPS is opgenomen en aanbevolen in de Richtlijn Schizofrenie (2012) en in de Richtlijn Werk en Ernstige Psychische Aandoeningen (2013)

Effectief volgens sterke aanwijzingen

Individuele Plaatsing en Steun (IPS)  is in de VS grondig getest op effectiviteit, waaruit blijkt dat mensen met ernstige psychische aandoeningen met de IPS-methode meer aan regulier betaald werk komen dan met gebruikelijke vormen van arbeidsre-integratie. Ook in Nederland is gebleken dat IPS effectief is: na 30 maanden leidt IPS tot een hoger percentage mensen met betaald werk.

Erkend door

Erkenningscommissie langdurige ggz
29 oktober 2014

Download volledige omschrijving