Welzijn jeugd

Het Trimbos-instituut geeft inzicht in de mentale gezondheid en het alcohol-, tabak- en drugsgebruik van de Nederlandse jeugd, doet onderzoek en biedt praktische tools om het welzijn van kinderen, jongeren en studenten te vergroten.

De adolescentie is een periode van mogelijkheden, maar ook een van kwetsbaarheid en risico's. Een belangrijke periode dus om in te investeren en om veel over te weten.

Marloes Kleinjan, Programmahoofd Jeugd

Wat we bieden

Mentale gezondheid van de jeugd

In onze dossiers en publicaties vindt u informatie en cijfers over de mentale gezondheid van kinderen, jongeren en studenten. Daarnaast zijn er diverse wetenschappelijk onderbouwde programma's beschikbaar om professionals te helpen bij het bevorderen van de mentale gezondheid van jongeren.

Alcohol, glas icoon

Alcohol, roken en drugs onder jongeren

In onze dossiers en publicaties vindt u cijfers over het gebruik van alcohol, tabak (roken) en drugs onder jongeren. Daarnaast zijn er diverse wetenschappelijk onderbouwde preventieprogramma's beschikbaar om u als professional te ondersteunen bij middelenpreventie.

Gamen, gokken en digitale balans

Hoe beschermen we jonge kinderen tegen problematisch gamen? Hoe voorkomen we een toename van online gokverslaving nu online gokken in Nederland legaal is? We denken graag met u mee over deze en andere vraagstukken rond gamen, gokken en digitale balans.

Zwangerschap, alcohol, roken en mentale gezondheid

Kennispunt voor geboortezorgprofessionals

Werk je met (aanstaande) ouders? Mentale gezondheid, alcohol en roken zijn belangrijke thema’s om te bespreken. Op deze pagina vind je toepasbare kennis en materialen voor professionals in de geboortezorg en jeugdgezondheidszorg.

Uitgelicht

Feiten en cijfers

Cijfers uit: HBSC-onderzoek 2021

Mentale gezondheid scholieren

Het cijfer dat zowel meisjes als jongens voor hun leven geven, is nog nooit zo laag geweest als in 2021: gemiddeld 7,1. Terwijl dit cijfer in eerdere jaren ruim 7,5, en in 2001 zelfs een 8 was. Net als tussen 2013 en 2017 is in de periode 2017-2021 het percentage leerlingen dat druk door schoolwerk ervaart aanzienlijk toegenomen. In de afgelopen 20 jaar is dit percentage zelfs verdriedubbeld.

cijfers
Cijfers uit: Geluk onder Druk 2020

Mentale gezondheid tieners

Er zijn steeds meer signalen dat het mentaal welbevinden van jongeren in Nederland onder druk staat. Daarom voerden het Trimbos-instituut, Stichting Alexander en de Universiteit Utrecht in opdracht van UNICEF Nederland het onderzoek ‘Geluk onder Druk?’ uit. Hieruit blijkt dat het mentale welbevinden van jongeren relatief stabiel is, maar wel veel stress van school ervaren.

cijfers
Cijfers uit: Monitor Studenten 2021

Mentale gezondheid en middelen studenten

De helft van de studenten ervaart psychische klachten zoals angst en somberheid, van wie 12% in ernstige mate. Hun mentaal welbevinden (dat is: veerkracht, positieve mentale gezondheid en levenstevredenheid) is niet in balans. Vergeleken met leeftijdsgenoten die niet studeren of de bevolking in zijn geheel, drinken studenten meer alcohol en gebruiken meer drugs, vooral cannabis en xtc.

cijfers
Delphistudie Definitie Mentale Gezondheid

Definitie mentale gezondheid

Om ervoor te zorgen dat iedereen het over hetzelfde heeft wanneer het gaat over 'mentale gezondheid' is er een definitie vastgesteld. De vereenvoudigde versie: “Mentale gezondheid is de manier waarop je je verhoudt tot jezelf en tot anderen en hoe je omgaat met de uitdagingen in het dagelijks leven. Tegelijkertijd gaat het ook over hoe jij en anderen in de samenleving dit ervaren.”

definities
Cijfers uit diverse monitors

Middelengebruik scholieren

Het gebruik van tabak, alcohol en cannabis onder scholieren is in 2021 niet veranderd. Deze stabilisatie is al langere tijd zichtbaar terwijl het gebruik van deze middelen onder jongeren op de langere termijn wel afnam. Dit geldt zowel voor het gebruik ooit in het leven als in de afgelopen maand. Bij alcohol geldt onverminderd: als jongeren drinken, drinken ze veel.

cijfers
Persona-onderzoek & Europese ALAMA-onderzoek

Jongeren, uitgaan en middelengebruik

Voor betere alcohol- en drugsvoorlichting richting jongeren die uitgaan, moeten we beter weten wie wat gebruikt. Dat brengen we beter in kaart met onder meer het Persona-onderzoek en het Europese ALAMA-onderzoek.

onderzoek
Cijfers uit: ScholierenMonitor 2023

Middelengebruik en welzijn scholieren

1 op de 15 middelbare scholieren gokt online voor geld. Het gebruik van vapes onder scholieren hoog ligt, het gebruik van lachgas is gedaald en het gebruik van andere drugs is onveranderd vergeleken met eerdere jaren.

Cijfers

Online aanbod voor jongeren

We bieden, samen met GGZ-instellingen die de uitvoering doen, Gripopjedip.nl en KOPPsupport.nl aan. Dit is online aanbod voor jongeren met depressieklachten en voor jongeren met een ouder met psychische problemen of verslaving (KOPP/KVO). Bij beide interventies initiëren we trajecten voor doorontwikkeling, onderzoek en brede implementatie.

Gripopjedip.nl

Zit je niet lekker in je vel?

Grip op je dip is er voor jongeren die somber zijn en zich beter willen voelen.

Hulp
KOPPsupport.nl

Gaat het niet goed met je ouders?

Op koppsupport.nl vind je hulp als je ouder een verslaving of psychische problemen heeft.

Hulp

Werken aan een gezonde jeugd doen we samen

Wij werken samen met GGD'en, Instellingen voor Verslavingszorg (IVZ), onderwijs, gemeenten, universiteiten, verloskundige praktijken en samenwerkingsverbanden, kinderartsen, jeugdgezondheidszorg, ziekenhuizen, huisartsen, kraamzorg, stoppen-met-roken coaches, Samenwerkende Gezondheidsfondsen, Regionale Kenniswerkplaats Jeugd- en Gezin Centraal, Kenniswerkplaats Jeugd Utrecht Stad, Pharos, LOT-i, Nederlands Jeugsinstituut (NJi), Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ), schoolpsychologen, Gezonde School en het RIVM.

Het Trimbos-instituut is onderdeel van het Consortium Angst en Depressie bij Jongeren. Samen met andere partijen onderzoeken we welke elementen depressie-interventies effectief maken, zoals bij cognitieve gedragstherapie (CGT).

Onze opdrachtgevers zijn onder andere het ministerie Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), ZonMw, FNO, het ministerie Justitie en Veiligheid (JenV), het ministerie Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), UNICEF Nederland en RIVM.

Meer informatie

Informatie per onderwerp

Vind uitgebreide informatie voor professionals over jeugd-gerelateerde onderwerpen.

Dossiers

Antwoord op opvoedvragen

Omgaan met opgroeiende kinderen en met alle verleidingen die ze tegenkomen. Hoe je dat kunt doen, vind je op deze website.

Publieksinformatie

Informatie over mentale gezondheid

Lees meer informatie over mentale gezondheid, voor jeugd en omgeving. Of neem contact op met de Infolijn voor advies en ondersteuning.

Publieksinformatie

Trainingen en evenementen

Vragen? Die beantwoorden we graag!

Mentale gezondheid Nederlandse jeugd

featured_image
Marloes Kleinjan
Programmahoofd Jeugd

HBSC: welzijn Nederlandse jongeren

featured_image
Saskia van Dorsselaer
Projectmedewerker Epidemiologie

Welbevinden op School

featured_image
Maartje van den Essenburg
Projectleider Mentale Gezondheid

Helder op School

featured_image
Simone Onrust
Senior Wetenschappelijk Medewerker

Stijn: programma studentenwelzijn

featured_image
Jolien Dopmeijer
Projectleider Studenten

Trimbos Nieuwsflitsen

Ontvang zo'n 2 keer per maand nieuws, uitnodigingen voor activiteiten, nieuwe publicaties en vacatures van het Trimbos-instituut.

 

Actueel