Cocaïne
Cocaïne is na cannabis en ecstasy de meest gebruikte illegale drug in Nederland. Het is een stimulerend middel dat een energiek en opgewekt gevoel geeft. Het gebruik van cocaïne brengt (soms zeer ernstige) risico’s met zich mee. Denk bijvoorbeeld aan hartaanvallen, beroertes en een neerslachtig gevoel in de dagen na gebruik. In combinatie met alcohol zorgt cocaïne voor extra risico’s. Regelmatig cocaïne gebruiken kan ook snel tot een geestelijke verslaving leiden.
Heb je een vraag?
- Over je eigen drugsgebruik of dat van een ander?
- Wil je meer informatie over een middel en/of verslaving?
Feiten en cijfers
- In 2022 heeft 2,4% van de volwassen in Nederland het laatste jaar cocaïne gebruikt.
- Het gebruik onder mensen die uitgaan ligt hoger dan in de algemene bevolking. Uit onderzoek in 2020 blijkt dat van de mensen die uitgaan (16-35 jaar) 33,7 procent ooit cocaïne gebruikte. 26,2 procent gebruikte coke het afgelopen jaar. Hiervan geven ongeveer vier op de tien aan een intentie te hebben om te minderen. Ongeveer één op de drie geeft aan een intentie te hebben om te stoppen.
- 12,5 procent van de studenten in het hoger onderwijs gaf in 2021 aan ooit in het leven cocaïne te hebben gebruikt, en 7,5% gaf aan in het afgelopen jaar te hebben gebruikt.
- Van de jongeren in de residentiële jeugdzorg gebruikte 14 procent ooit cocaïne en 1 procent in de afgelopen maand.
- Cocaïne bevat relatief vaak versnijdingsmiddelen (in 2021 iets minder dan de helft). Het gaat dan vrijwel altijd om levamisol. Dierenartsen gebruiken dat als ontwormingsmiddel. Het kan serieuze gezondheidsrisico’s opleveren, met name voor zware gebruikers.
Preventie van cocaïnegebruik
Het is belangrijk om schade door het gebruik van cocaïne te voorkomen. Belangrijke doelen van een adequate preventieaanpak zijn:
- Voorkomen dat mensen in hoog-risicogroepen beginnen met het gebruik van cocaïne.
- Mensen ondersteunen die willen stoppen en minderen.
- Schadebeperking bij gebruik (harm reduction).
- Toegang bieden tot hulp en zorg.
Preventie-afdelingen van de instellingen van verslavingszorg geven advies en bieden verschillende interventies aan. Bij preventie op het werk is het belangrijk dat er een integraal alcohol-, drugs- en medicijnbeleid (ADM-beleid) is. Websites als drugsenuitgaan.nl geven informatie over cocaïne en hoe de risico’s van gebruik zoveel mogelijk beperkt kunnen worden.
Producten
Aanbod en markt
Bij het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS) van het Trimbos-instituut kunnen gebruikers anoniem hun drugs laten testen op inhoud. Zij krijgen naast informatie over de samenstelling van de drug ook informatie over de risico’s van het gebruik ervan. Daarnaast kan het DIMS direct waarschuwen wanneer er een verontrustende stof wordt aangetroffen op de drugsmarkt waarvan het gebruik grote risico’s vormt voor de volksgezondheid. Onder meer via de Red Alert app.
Gebruikers
Het gebruik van cocaïne onder de algemene volwassen bevolking lijkt de afgelopen jaren stabiel te zijn. Er zijn wel signalen voor een toename van gebruik op lokaal niveau. Dat blijkt uit lokale rioolwateranalyses en uitgaansonderzoeken. Het is belangrijk om schade door cocaïnegebruik te voorkomen. Daarvoor is een adequate preventieaanpak essentieel.
Er zijn grofweg drie doelgroepen te onderscheiden voor preventie van cocaïnegebruik:
- Mensen die cocaïne gebruiken op feesten of tijdens het uitgaan. In deze groep zitten ook mensen die problematisch gebruiken.
- Mensen die cocaïne gebruiken op of tijdens het werk.
- Mensen met psychische problemen die daarnaast cocaïne gebruiken. Bijvoorbeeld om om te gaan met deze problemen of deze te omzeilen: coping strategie.
Info voor werkgevers
Harm reduction
Recente inzichten in harm reduction voorzieningen in Nederland
Meer producten
