Cijfers alcoholgebruik vrouwen

In dit dossier

Expertisecentrum Alcohol

Deze pagina is gemaakt door het Expertisecentrum Alcohol. Met wetenschappelijke kennis helpt het expertisecentrum professionals gezondheidsschade door alcohol terug te dringen. Op zoek naar informatie voor jezelf of een ander? Kijk op alcoholinfo.nl.

Blijf op de hoogte

Met de nieuwsbrief van het Expertisecentrum Alcohol:

E-mailadres(Vereist)
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Heeft u een vraag?

Stuur ons een mail

Cijfers alcoholgebruik vrouwen

De cijfers over het alcoholgebruik onder volwassen vrouwen (wel eens alcohol drinken, geen of weinig alcohol drinken, overmatig drinken en zwaar drinken) en de verschillen tussen mannen en vrouwen zijn afkomstig uit de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor van het CBS in samenwerking met het RIVM en Trimbos-instituut.

In het statistiekjaar 2020 werd de waarneming voor de Gezondheidsenquête verstoord door de coronacrisis. Lees wat dit betekent voor deze cijfers.

De cijfers over alcoholgebruik onder meisjes van 12 tot en met 16 jaar en verschillen tussen jongens en meisjes zijn afkomstig uit het Peilstationsonderzoek Scholieren.

Lees meer over deze studies.

Volwassen vrouwen

Ruim één van de zeven vrouwen van 18 jaar en ouder drinkt wel eens alcohol (72,5%). Ruim de helft van de vrouwen (53,3%) voldoet aan het drinkadvies van de Gezondheidsraad: geen alcohol drinken of in ieder geval niet meer dan één glas alcohol per dag. Van de vrouwen drinkt 4,9% overmatig en 6,5% drinkt zwaar (cijfers 2022).

Verschillen tussen vrouwen en mannen

Meer mannen (82,8%) dan vrouwen (72,5%) drinken wel eens alcohol (cijfers 2022). Mannen houden zich ook minder vaak aan het drinkadvies van de Gezondheidsraad dan vrouwen (33,5% ten opzichte van 53,3%). Daarnaast drinken mannen vaker overmatig (8,0%) en zwaar (10,1%) dan vrouwen (respectievelijk 4,9% en 6,5%).

Uitgesplitst naar leeftijd (gecombineerde gegevens van 2020-2022) valt op dat jongvolwassen mannen en vrouwen (18-24 jaar) niet of nauwelijks verschillen in 'wel eens drinken' en voldoen aan advies van de Gezondheidsraad. Met het toenemen van de leeftijd worden wel verschillen zichtbaar: op latere leeftijd drinken vrouwen minder vaak dan mannen. In alle leeftijdsgroepen drinken vrouwen minder vaak overmatig dan mannen.

Uitgesplitst naar opleidingsniveau1De Leefstijlmonitor kijkt bij volwassenen van 25 jaar en ouder naar de hoogst voltooide opleiding. Voor jongvolwassenen (18-24 jaar) is er gekeken naar de hoogst gevolgde opleiding. Er is een opsplitsing in 3 groepen:
- Basis/vmbo (volledig: basisonderwijs, vmbo, onderbouw van havo/vwo, entreeopleiding en voormalige assistentenopleiding (mbo1))
- Havo/vwo/mbo (volledig: bovenbouw van havo/vwo, basisberoepsopleiding (mbo2), vakopleiding (mbo3) en middenkader- en specialistenopleidingen (mbo4));
- Hbo en wo (gecombineerde gegevens van 2020-2022) (gecombineerde gegevens van 2020-2022) valt op dat voor overmatig drinken en zwaar drinken de verschillen tussen mannen en vrouwen met name sterk aanwezig zijn onder de volwassenen met een basis/vmbo opleiding. Basis/vmbo geschoolde mannen drinken beduidend vaker overmatig (9,5%) en zwaar (8,9%) dan vrouwen met een basis of mbo opleiding (respectievelijk 4,0% en 4,3%). Bij de volwassenen Nederlanders met een mbo, havo of vwo scholing zijn deze verschillen naar geslacht kleiner en bij de hbo/wo geschoolden is geen verschil zichtbaar.

Veranderingen in de periode 2014-2022

Sinds 2014 zijn de verschillen in alcoholgebruik tussen mannen en vrouwen stabiel wat betreft wel eens alcohol drinken en voldoen aan het advies van de Gezondheidsraad. Mannen en vrouwen laten hier een vergelijkbare verandering over tijd zien.

Zowel onder mannen als vrouwen is het percentage overmatige en zware drinkers gedaald in de periode 2014-2022. Het figuur hieronder laat zien dat in deze periode ongeveer dezelfde dalende trend zichtbaar is tussen mannen en vrouwen. Opvallend is de significante daling in overmatige drinkers onder vrouwen in de periode 2021-2022 (respectievelijk 6,0% en 4,9%). In dezelfde periode was slechts een kleine en niet significante daling zichtbaar onder mannen (8,6% in 2021 naar 8,0% in 2022).

Meisjes van 12-16 jaar

In 2021 heeft bijna de helft (46,3%) van de 12-16-jarige meisjes ooit alcohol gedronken en meer dan een kwart (28,2%) heeft in de afgelopen maand alcohol gedronken [2]. Eén op de vijf (20,8%) meisjes van 12-16 jaar heeft in de afgelopen maand weleens 5 glazen of meer bij één gelegenheid gedronken (binge drinken).

Verschillen tussen jongens en meisjes

In 2021 hadden jongens en meisjes van 12 t/m 16 jaar ongeveer even vaak ooit en in de afgelopen maand alcohol gedronken [2]. Ook waren er geen verschillen in binge drinken in de afgelopen maand.

Veranderingen in de periode 1999-2021

Sinds 1999 is het alcoholgebruik ooit in het leven en in de afgelopen maand op een gelijke wijze gedaald voor jongens en meisjes [2]. Ook het percentage scholieren dat binged is gedaald sinds 1999. Deze daling lijkt iets sterker voor jongens dan voor meisjes, maar dit verschil is niet significant. Daarnaast is binge drinken onder de drinkers in de periode 2003-2021 toegenomen. Deze toename is vergelijkbaar voor meisjes en jongens.

Ten slotte is de trend in indrinken onder scholieren die in de afgelopen maand alcohol hebben gedronken verschillend voor jongens en meisjes. Dit is in 2019 voor het laatst onderzocht [3]. Onder meisjes die in de afgelopen maand alcohol hebben gedronken is het indrinken tussen 2007 en 2019 iets toegenomen van 40% naar 44%, terwijl dit onder de jongens stabiel is gebleven in dezelfde periode (2007: 34%; 2019: 32%). In 2019 komt indrinken onder de drinkers significant vaker voor onder meisjes dan onder jongens.

Referenties

  1. Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor, CBS i.s.m. RIVM en Trimbos-Instituut.
  2. Boer M, van Dorsselaer S, de Looze M, de Roos S, Brons H, van den Eijnden R, Monshouwer K, Huijnk W, ter Bogt T, Vollebergh W, Stevens G. (2022) HBSC 2021. Gezondheid en welzijn van Jongeren in Nederland. Utrecht: Universiteit Utrecht, Trimbos-instituut en Sociaal en Cultureel Planbureau.
  3. Tuithof M, van Dorsselaer S, Rombouts M, Kleinjan M & Monshouwer K (2020). Roken en alcoholgebruik onder Nederlandse scholieren. Ontwikkelingen in de afgelopen twintig jaar. Tijdschr Gezondheidswet 98 [Suppl 2]: S42-S51.