Cijfers alcoholgebruik studenten

De cijfers over alcoholgebruik onder studenten van 16 t/m 18 jaar op het mbo en hbo komen uit 2021 en zijn afkomstig uit de middelenmonitor mbo-hbo. De cijfers over alcoholgebruik onder studenten in het hoger onderwijs komen ook uit 2021 en zijn afkomstig uit de Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs. De cijfers over alcoholgebruik onder uitgaanders komen uit 2020 en zijn afkomstig uit het Grote Uitgaansonderzoek.

Studenten van 16 t/m 18 jaar op het mbo en hbo

Sinds 2015 voert het Trimbos-instituut elke twee jaar de middelenmonitor mbo-hbo uit onder mbo- en hbo-studenten van 16 t/m 18 jaar. De cijfers uit 2021 lieten zien dat 79% van de studenten ooit alcohol heeft gedronken en 67% heeft dit in de afgelopen maand nog gedaan. Van de mbo- en hbo-studenten die alcohol drinken, drinkt 19% meestal meer dan 10 glazen alcohol op een ‘drinkdag’ in het weekend. Dit laatste percentage is onder 17-jarige mbo-studenten hoger (23%) dan onder 17-jarige vo-scholieren (14%) en hbo-studenten (11%). Er zijn geen grote verschillen tussen 17-jarige vo-scholieren en mbo- en hbo-studenten wat betreft ooit en in de afgelopen maand alcohol drinken [1].

Vergeleken met 2019 is in 2021 het percentage mbo- en hbo-studenten dat ooit of in de afgelopen maand alcohol heeft gedronken vrijwel gelijk gebleven. Ook over een langere periode bezien lijkt het gebruik over het algemeen stabiel sinds 2015, met uitzondering van 2017 toen het gebruik ooit in het leven en in de afgelopen maand wat hoger lag dan in 2021. Onder de drinkers is het percentage studenten dat zegt meestal op een 'drinkdag' in het weekend meer dan tien glazen alcohol te drinken, tussen 2015 en 2021 vrijwel onveranderd (rond de 20%).

Studenten in het hoger onderwijs

In 2021 hebben het Trimbos-instituut, RIVM en GGD GHOR Nederland voor het eerst het alcohol- en drugsgebruik onder studenten in het hoger onderwijs (hbo en universiteit) onderzocht [2]. De dataverzameling van de Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs vond plaats tijdens de derde coronagolf (maart-mei 2021). De coronapandemie en de daarmee gepaard gaande maatregelen hebben daarom mogelijk invloed gehad op de gerapporteerde cijfers over het alcoholgebruik van studenten. Aan het onderzoek hebben 28.442 studenten deelgenomen, verdeeld over 15 instellingen voor hoger onderwijs.

De resultaten lieten zien dat 85% van de deelnemende studenten in het afgelopen jaar alcohol heeft gedronken. Daarnaast had 10,6% overmatig gedronken (meer dan 21 glazen per week voor mannen en meer dan 14 glazen per week voor vrouwen) en 16,2% zwaar (ten minste één keer per week 6 of meer glazen (mannen) of 4 of meer glazen (vrouwen) drinken op een dag). HBO-studenten drinken minder vaak overmatig (9,6%) en zwaar (14,9%) dan WO-studenten (overmatig: 12,0%, zwaar: 18,1%). Het aandeel dat zwaar drinkt is het hoogst onder mannelijke studenten, studenten jonger dan 25 jaar (vergeleken met oudere studenten), uitwonende studenten en Nederlandse studenten zonder migratieachtergrond​.

Studenten is gevraagd waar zij meestal alcohol drinken. Bijna alle studenten die ooit alcohol hebben gedronken, drinken meestal thuis of bij iemand anders thuis (97%). Onder de hbo-studenten worden daarnaast ook uitgaansgelegenheden (44%) en de sportkantine of -vereniging (11%) regelmatig genoemd. Ook onder wo-studenten worden uitgaansgelegenheden regelmatig genoemd (42%) evenals de studenten- of studievereniging (18%) of buiten (16%) (zie tabel).

Drinklocaties onder studenten die ooit alcohol gedronken hebben (%).

Totaal Hbo Wo
Locatie
Thuis/bij iemand anders thuis 97,4 97,4 97,4
In een uitgaansgelegenheid (café, club, etc) 42,6 43,5 41,5
Op een studenten- of studievereniging 12,1 7,7 17,8
Buiten (op straat/in een park/etc) 12,4 9,7 16,1
In de sportkantine of bij de sportvereniging 9,6 11,1 7,8
Anders 2,2 2,8 1,5
Op een andere vereniging 1,8 2,0 1,6
Op de onderwijsinstelling/bibliotheek 0,5 0,5 0,4

Bron: Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs

Uitgaanders

In bepaalde groepen ligt het alcoholgebruik doorgaans hoger, zoals onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen. Het algemene beeld is dat vrijwel alle jongeren en jongvolwassenen drinken tijdens het uitgaan [3]. In een onderzoek specifiek gericht op het uitgaanspubliek van 16-35 jaar bleek dat bijna alle deelnemers (98%) in het afgelopen jaar alcohol hebben gebruikt en 82% deed dat wekelijks. Op een uitgaansdag worden beduidend meer glazen alcohol gedronken (5,7 glazen voor het uitgaan en 6,6 glazen tijdens het uitgaan) dan op een dag dat alcohol gedronken wordt, maar niet wordt uitgegaan (2,9 glazen) [4]. Een vergelijkbaar hoog aantal glazen alcohol wordt gevonden in regionaal onderzoek onder uitgaanders (voor een overzicht, zie [3]). Het is onbekend hoe groot het aandeel studenten in deze studies onder uitgaanders is.

Links

Gerelateerde pagina's

Referenties

  1. Monshouwer, K., Tuithof, M. & Dorsselaer, S. van. (2022). Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het mbo en hbo 2021. Utrecht: Trimbos-instituut.
  2. Dopmeijer, J.M., Nuijen, J., Busch, M.C.M., Tak, N.I., van Hasselt, N. (2021) Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs. Deelrapport II Middelengebruik van studenten in het hoger onderwijs. Trimbos-instituut, RIVM en GGD GHOR Nederland.
  3. Nationale Drug Monitor, editie 2022. Alcohol 11.3.6 Uitgaande jongeren en jongvolwassenen - Nationale Drug Monitor. https://www.nationaledrugmonitor.nl/alcohol-uitgaande-jongeren-en-jongvolwassenen/. Geraadpleegd op: 22 juni 2022. Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.
  4. Monshouwer, K. Miltenburg, C. van, Beek, R. van, Hollander, W. den, Schouten, F., Blankers, M. & Laar M.W. van (2021). Het grote Uitgaansonderzoek 2020. Uitgaanspatronen, middelengebruik, gezondheid en intentie tot stoppen of minderen onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen. Utrecht: Trimbos-instituut.