Samenvatting van de bijeenkomst World Cafe op 12 december 2023
Alcoholgebruik en mentale gezondheid
Tijdens dit onderdeel werden de volgende vragen besproken: Hoe kunnen we alcoholgebruik en mentale gezondheid in preventie meer met elkaar verbinden? In hoeverre doe je dit al in je eigen werk? Wat zijn daarbij de uitdagingen?
Er werd benoemd dat het belangrijk is dát hier aandacht voor is. Cijfers en ‘bewijs’ voor deze samenhang helpen in het verhaal naar buiten toe, bijvoorbeeld in gesprek met ouders. Het is wel een wens om op ouderavonden over middelengebruik ook mentale gezondheid mee te nemen. De vraag is wel hoe je alle ouders bereikt. Inzet van ervaringsdeskundigen en mensen in de wijk kan helpen om kwetsbare groepen te bereiken. Ook werd besproken dat de gevolgen van alcoholgebruik op mentale gezondheid minder bekend zijn. Hier zou in NIX18 campagne meer aandacht voor mogen zijn.
Verder geeft men aan zoekende te zijn naar het verbinden van de thema’s in bijvoorbeeld lesprogramma’s op scholen. Het moet niet overkomen als iets extra’s voor scholen, maar juist benadrukken dat het elkaar versterkt en ook overlap zit. Men geeft wel aan dat er veel initiatieven zijn en dat uitzoeken wat werkt tijd kost.
Bij gemeenten is er ook winst te behalen omdat middelengebruik en mentale gezondheid nog aparte werelden zijn. Ook op beleid. Verder is het lastig dat gemeenten een beperkt budget hebben en daarin bepaalde keuzes moeten maken.
Regionale verschillen
Iedere regio kent zijn eigen risicomomenten, toch komen een deel van deze momenten ook overeen. Zo kent een deel van Nederland carnaval, waar in andere delen van Nederland de kermissen weer een belangrijk risicomoment vormen.
Campagnematerialen die voor het ene risicomoment ontwikkeld worden, zijn met wat aanpassingen wellicht ook voor andere risicomomenten in te zetten. Binnen de regio kan gebruik gemaakt worden van lokale rolmodellen.
Ook zijn er voorbeelden om op risicoplaatsen, zoals sportverenigingen en keten gerichte interventies op te zetten. Er wordt vooral met een positieve boodschap ingestoken.
Daarnaast wordt er veel verwacht van ouders benaderen via het onderwijs zoals in Helder op School. NIX18 wordt een stevig merk genoemd, andere benamingen zijn niet nodig om de boodschap kracht bij te zetten. Wat vooral belangrijk is, is het delen van kennis. Zo kunnen regio’s gebruik maken van elkaars ontwikkelingen en deze waar nodig aanpassen.
Doelgroepen van NIX18
Benoemd werd dat de kracht van NIX18 ligt in de integrale aanpak.
Er wordt niet ingestoken op één groep. Maar veel verschillende doelgroepen zoals ouders, professionals en jongeren zelf worden bereikt.
NIX18 wordt gezien als sterk merk, maar er is nog altijd een groep die minder wordt bereikt. Dat is juist de groep die minder open staat voor de boodschap van NIX18. Er zou (nog) meer aandacht moeten komen om deze groep te bereiken.
Er wordt genoemd dat het moeilijk is om deze groep te bereiken, omdat dit een groep is die minder aansluit bij initiatieven zoals bijvoorbeeld ouderavonden.
Belangrijk word gezien om deze groep proactief te blijven op zoeken via lokaal verenigingsleven. Bijvoorbeeld sport- of muziekverenigingen zijn plekken bij uitstek waar deze groep wel aanwezig is en bereikt kan worden.
10 jaar NIX18
Er werden verschillende ideeën geopperd voor de komende 10 jaar NIX18.
Grofweg kunnen we dit verdelen twee thema's:
Thema 1 Ouders
Ouders: hierbij kwam naar voren dat er nog altijd aandacht besteed moet worden aan het stellen van regels, het ontkrachten van misvattingen ("vroeger...", "liever thuis dan buiten de deur" en "het heeft geen zin, want mijn kind drinkt al alcohol"), het aangaan van het gesprek tussen ouder en kind en de regels rondom wederverstrekking.
Daarnaast blijken er nog altijd vragen te zijn over de schadelijkheid van het drinken van alcohol voordat het kind 18 jaar is. Specifiek werden hierbij de ouders benoemd van de kinderen in de basisschoolleeftijd. De overgang naar de middelbare school is interessant onderwerp voor ouders, waardoor dit aanknopingspunten biedt om het gesprek over middelenpreventie te voeren.
Hierbij wordt als het uitstellen van het eerste drankje als belangrijkst aangemaakt en vervolgens het voorbeeldgedrag van ouders. Het is een mooi moment om de juiste sociale norm (onder ouders t.o.v. alcoholgebruik van het kind) neer te zetten en om informatie te geven over de risico's.
Thema 2 Jongeren
Jongeren: verder zouden we in de landelijke campagne aandacht moeten hebben voor de mentale weerbaarheid van de jongere zelf. Dit thema leeft ontzettend, ook onder ouders. Een idee is om in te zetten op de "niet-gebruiker". Laten we nou juist díe jongere een podium geven, met een positief karakter. "Gezond leven is populair".
Daarbij gelijk de kanttekening: we moeten goed nadenken over wie we in deze spotlight zetten. Wie wordt dat en op welke manier? Lokale helden en rolmodellen hebben de voorkeur.
