Ketamine
Ketamine is een medicijn tegen pijn en een narcosemiddel in de (dier)geneeskunde. Ketamine wordt ook gebruikt als tripmiddel, met name onder uitgaanders. Het wordt dan ook wel ‘K’, ‘Special K’, ‘Keta’ of ‘Vitamine K’ genoemd. De afgelopen jaren is er een toename gezien in gebruik en gezondheidsproblemen zoals ernstige klachten aan de blaas.
Ketamine wordt als drug gebruikt vanwege de tripeffecten. Kleine hoeveelheden geven een dromerig en ontspannen gevoel. Bij een (te) hoge dosis kun je in een K-hole terecht komen waarbij je niet kunt bewegen. Dit kan een beangstigende ervaring zijn. Ketamine valt onder de Geneesmmiddelenwet.
Nieuws en blogs
Feiten en cijfers
Gebruik ketamine
In 2024 had 3,9% van de volwassenen in Nederland ooit ketamine gebruikt en 1,2% gebruikte in het laatste jaar. Onder uitgaanders is ketamine een relatief veelgebruikte drug. In 2023 had 24,6% van de uitgaanders van 16-35-jaar in het laatste jaar ketamine gebruikt. In 2016 was dit nog 12,3%.
In de Nationale Drug Monitor vind je de laatste feiten en trends over het gebruik van ketamine onder volwassenen en jongeren.
Hulpvraag en incidenten
Ketamine kan verslavend zijn. Het aantal mensen dat hulp zoekt in de verslavingszorg is in de afgelopen jaren sterk toegenomen, van 29 cliënten in 2015 naar 649 in 2024. Gezondheidsproblemen door ketamine waar medische hulp voor nodig is, komen voor, vooral als ketamine gecombineerd wordt met andere drugs. Bij regelmatig ketaminegebruik kan er blijvende schade aan blaas en nieren ontstaan, of problemen met de lever. De acute hulpvraag wordt geregistreerd in de Monitor Drugsincidenten (MDI).
Aanbod en markt
Het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS) monitort de drugsmarkt en onderzoekt of de ketamine die mensen laten testen bij de testservice ook daadwerkelijk ketamine bevat. In 90% van de gevallen zit er ook daadwerkelijk ketamine in en het gemiddelde ketaminegehalte is al jaren redelijk stabiel.
Meer cijfers en trends?
Ga dan naar de Nationale Drug Monitor (NDM). In de NDM worden continu de meest actuele gegevens verzameld over drugs op nationaal en internationaal niveau.
Ketamine als medicijn
Er wordt onderzoek gedaan naar ketamine als medicijn bij depressie die moeilijk te behandelen is. Al na een enkele dosis treedt verbetering op, zoals een minder sombere stemming en minder suïcidale gedachten. De effecten beginnen na enkele uren en houden ongeveer een week aan. Esketamine-neusspray is goedgekeurd voor therapieresistente depressie, en wordt in Nederland vergoed. De langetermijneffecten moeten nog onderzocht worden. Ook wordt onderzocht of ketamine mogelijk kan helpen bij bipolaire depressie, PTSS, dwangstoornis, sociale angst en verslaving. Als ketamine wordt voorgeschreven dan zijn er wel strenge eisen waar iemand aan moet voldoen.
Let op: zelf experimenteren met ketamine en psychische klachten kan zeer gevaarlijk zijn!
Rapporten
Het Grote Uitgaansonderzoek 2023
Monitor Drugsincidenten 2023
DIMS jaarbericht 2024
Preventie
Preventie van drugsgebruik gaat zowel over het voorkomen van eerste gebruik als over het voorkomen van gezondheidsproblemen en incidenten als gevolg van gebruik. Bij preventie van een middel als ketamine is het belangrijk te weten dat de meeste jongeren geen ketamine gebruiken.
Advies voor gemeenten
Het Trimbos-instituut kan gemeenten ondersteunen bij vragen over ketaminegebruik en het vormgeven van drugsbeleid. De preventieafdeling van de instelling voor verslavingszorg kan adviseren bij een gezamenlijke aanpak. Zij doen dat aan de hand van het informatie-instrument ‘Lokaal samenwerken aan verslavingspreventie’.
Voor een integrale aanpak van het lokale drugspreventiebeleid zijn verschillende hulpmiddelen beschikbaar:
- Het webdossier over een integrale aanpak van drugspreventie van RIVM
- Het Modelplan lokaal drugspreventiebeleid van het Trimbos-instituut.
- Drugspreventie bij jongeren en jongvolwassenen - Trimbos-instituut geeft inzicht in effectieve preventiemaatregelen.
Trimbos Nieuwsflitsen
Ontvang zo'n 2 keer per maand nieuws, uitnodigingen voor activiteiten, nieuwe publicaties en vacatures van het Trimbos-instituut.
