Welke invloed heeft het drinkpatroon?

Het patroon waarin iemand drinkt is van invloed op de grootte van het risico op alcoholschade. We zien dat het risico toeneemt bij overmatige en zware drinkers. We zien dit ook bij jongvolwassenen die ‘indrinken’ en binge drinken. Drinkpatronen zijn vaak sterk cultuurgebonden.

Expertisecentrum Alcohol

Deze pagina is gemaakt door het Expertisecentrum Alcohol. Met wetenschappelijke kennis helpt het expertisecentrum professionals gezondheidsschade door alcohol terug te dringen. Op zoek naar informatie voor jezelf of een ander? Kijk op alcoholinfo.nl.

Blijf op de hoogte

Met de nieuwsbrief van het Expertisecentrum Alcohol:

E-mailadres(Vereist)
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Heeft u een vraag?

Stuur ons een mail
Expertisecentrum Alcohol

Hoeveel en hoe vaak iemand drinkt, ofwel het drinkpatroon, heeft invloed op de schade door alcoholgebruik. Iemand die af en toe een glaasje wijn bij het eten drinkt loopt minder risico dan iemand met een zwaarder drinkpatroon. Over het algemeen geldt: hoe meer iemand drinkt, hoe groter de kans op schade. (Lees in het dossier Alcohol in cijfers hoeveel Nederlanders gemiddeld gezien drinken.

Overmatig drinken

Overmatig drinken wordt gedefinieerd als meer dan 21 glazen alcohol per week voor mannen en meer dan 14 glazen alcohol per week voor vrouwen. Langdurig overmatig alcoholgebruik is gerelateerd aan schade aan organen, verhoogde kans op kanker en het ontwikkelen van verslaving. Overmatig alcoholgebruik komt met name voor bij 18- tot 25-jarigen. Maar ook tussen het 50ste en 70ste levensjaar komt het relatief veel voor.

Zwaar drinken

We spreken van zwaar drinken als iemand minstens één keer per week ten minste 4 (voor vrouwen) of ten minste 6 (voor mannen) glazen alcohol op één dag drinkt. Zwaar drinken is gerelateerd aan een verhoogd risico op directe of acute schade door alcohol, zoals alcoholvergiftiging, verkeersongevallen, agressie en een verhoogde kans op hersenschade [1].

Een drinker kan tegelijkertijd een overmatige en een zware drinker zijn. Deze combinatie zien we veel terug bij mensen met een alcoholafhankelijkheid (verslaving).

Indrinken en binge drinken

Indrinken of preloading is een drinkpatroon dat veel voorkomt bij jongvolwassenen [3]. Vóór het uitgaan beginnen ze thuis met drinken om daar vervolgens tijdens het uitgaan mee door te gaan. Een reden voor indrinken is de hoge prijs van alcohol in de horeca. Door het indrinken komt een deel van de uitgaanders al onder invloed aan in de horeca. En doordat ze soms onderweg dan al onder invloed aan het verkeer deelnemen, lopen ze ook meer risico op (het veroorzaken van) verkeersongevallen. Ook neemt het risico op dronkenschap en alcoholgerelateerde agressie in het uitgaansleven toe doordat ze uitgaan met een bloedalcoholconcentratie die vooraf al hoog is [5].

Indrinken hangt sterk samen met binge drinken (bij één gelegenheid 5 of meer glazen alcohol drinken). Dit drinkpatroon komt veel bij jongeren voor en hangt vaak samen met uitgaan. Bingen ze wekelijks of vaker, dan is er sprake van zwaar drinken en neemt de kans op schade toe.

Drinkpatronen per cultuur

Drinkpatronen kunnen sterk verschillen per cultuur. Alleen al binnen Europa zien we sterke verschillen tussen regio’s. In het zuiden van Europa heerst een mediterrane drinkcultuur, waarbij alcohol vaak in combinatie met eten wordt genuttigd, terwijl in het noorden en oosten van Europa een sterke wodka- of binge-cultuur heerst. De Midden-Europese landen zijn meer gericht op het drinken van bier maar de drinkcultuur is er zeker ook te omschrijven als een 'natte‘ binge-cultuur [2]. In ‘natte drinkculturen’ is alcohol een onderdeel van het dagelijks leven. In ‘droge drinkculturen’ is alcoholconsumptie minder geaccepteerd en wordt alcoholconsumptie beperkt door wetten en sociale druk.

Gerelateerde pagina's

Referenties

  1. Deutsche Hauptstelle für Suchtfragen e.V. (DHS) (2008) Binge Drinking and Europe. Hamm: DHS
  2. Järvinen, M. & Room, R. (2007). Youth drinking cultures. European experiences. Aldershot: Ashgate.
  3. Monshouwer, K., Pol, P. van der, Drost, Y.C. & Laar, M.W. van (2016). Het Grote Uitgaansonderzoek 2016. Uitgaanspatronen, middelengebruik en preventieve maatregelen onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen. Utrecht: Trimbos-instituut.
  4. Laar, M.W. van et al (2017) Nationale Drugs Monitor Jaarbericht 2017 Utrecht: Trimbos-instituut
  5. Hughes, K., Anderson, Z., Morleo, M., and Bellis, M.A. (2008) Alcohol, nightlife and violence: The relative contributions of drinking before and during nights out to negative health and criminal justice outcomes. Addiction, 103, 61–65.