Pruimtabak is tabak waarop wordt gekauwd, ofwel ‘gepruimd’. Snuiftabak (snuff) is tabak die is fijngesneden waardoor het gesnoven kan worden.
Vragen?
Heb je vragen over roken, stoppen met roken of zoek je hulp? Bel de gratis Stoplijn (0800-1995) of ga naar ikstopnu.nl.
Heb je een vakinhoudelijke vraag?
Ben je (zorg)professional en heb je een vraag naar aanleiding van deze pagina? Neem dan contact op met Esther Croes.
Gebruik pruim- en snuiftabak onder volwassenen en jongeren
Over het gebruik van pruimtabak en snuiftabak in Nederland zijn geen recente cijfers bekend.
Nicotinezakjes en Zweedse snus
Zweedse snus is tabak die is vermalen tot een vochtig poeder dat is voorverpakt in een zakje. Nicotinezakjes zijn kleine zakjes waarin een poeder met nicotine en een toegevoegde smaak. Een belangrijk verschil tussen Zweedse snus en nicotinezakjes betreft de aanwezigheid van tabak. Zweedse snus bevat tabak. Nicotinezakjes bevatten geen tabak, maar wel nicotine. Nicotinezakjes worden vaak ten onrechte ‘snus’ genoemd. Omdat snus vaak in Zweden wordt gebruikt noemen we ‘snus’ hier Zweedse snus, om duidelijk onderscheid te maken met nicotinezakjes.
Lees meer over nicotinezakjes en snusSchadelijkheid van pruim- en snuiftabak
Het gebruik van tabaksproducten gaat gepaard met gezondheidsrisico’s, ook als ze niet worden verbrand. De nadelige effecten voor de gezondheid van dit soort tabaksproducten zijn over het algemeen minder groot dan de nadelige effecten die verbonden zijn aan het roken van (verbrande) tabak.1Staal, Y. C. M., & Talhout, R. (2016). Alternatieve tabaksproducten: harm reduction?: Tabaks-en aanverwante producten die mogelijk minder schadelijk zijn dan sigaretten. RIVM., 2National Cancer Institute. (2014) Smokeless tobacco and public health: a global perspective. Bethesda, MD: U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention and National Institutes of Health, National Cancer Institute., 3Clarke, E., Thompson, K., Weaver, S., Thompson, J., & O’Connell, G. (2019). Snus: a compelling harm reduction alternative to cigarettes. Harm reduction journal, 16(1), 1-17. Ook wanneer tabaksproducten niet verbrand worden bevatten ze nicotine. Hierdoor zijn deze producten verslavend.2National Cancer Institute. (2014) Smokeless tobacco and public health: a global perspective. Bethesda, MD: U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention and National Institutes of Health, National Cancer Institute.
Tabaksproducten die oraal worden gebruikt, zoals pruimtabak, nicotinezakjes en Zweedse snus, geven een verhoogd risico op bepaalde vormen van kanker, met name in de mondholte2National Cancer Institute. (2014) Smokeless tobacco and public health: a global perspective. Bethesda, MD: U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention and National Institutes of Health, National Cancer Institute., 4Gupta, S., Gupta, R., Sinha, D. N., & Mehrotra, R. (2018). Relationship between type of smokeless tobacco & risk of cancer: A systematic review. The Indian Journal of Medical Research, 148(1), 56., 5Asthana, S., Labani, S., Kailash, U., Sinha, D. N., & Mehrotra, R. (2019). Association of smokeless tobacco use and oral cancer: a systematic global review and meta-analysis. Nicotine and Tobacco Research, 21(9), 1162-1171., 6Wyss, A. B., Hashibe, M., Lee, Y. C. A., Chuang, S. C., Muscat, J., Chen, C., et al. (2016). Smokeless tobacco use and the risk of head and neck cancer: pooled analysis of US studies in the INHANCE consortium. American journal of epidemiology, 1-14., en mogelijk een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.4Gupta, S., Gupta, R., Sinha, D. N., & Mehrotra, R. (2018). Relationship between type of smokeless tobacco & risk of cancer: A systematic review. The Indian Journal of Medical Research, 148(1), 56., 7Vidyasagaran, A. L., Siddiqi, K., & Kanaan, M. (2016). Use of smokeless tobacco and risk of cardiovascular disease: A systematic review and meta-analysis. European journal of preventive cardiology, 23(18), 1970-1981., 8Gupta, R., Gupta, S., Sharma, S., Sinha, D. N., & Mehrotra, R. (2020). Association of smokeless tobacco and cerebrovascular accident: a systematic review and meta-analysis of global data. Journal of Public Health, 42(2), e150-e157. Bovendien leidt het gebruik van tabak die oraal geconsumeerd wordt tot het vaker voorkomen van aandoeningen aan de mond en tanden, zoals tandverkleuring, cariës en tandvleesaandoeningen.9Muthukrishnan, A., & Warnakulasuriya, S. (2018). Oral health consequences of smokeless tobacco use. The Indian journal of medical research, 148(1), 35., 10Heikkinen, A. M., Meurman, J. H., & Sorsa, T. (2015). Tobacco, snuff and oral health. Duodecim; laaketieteellinen aikakauskirja, 131(21), 1975-1980. Het gebruik van dit soort tabaksproducten tijdens de zwangerschap heeft daarnaast ook negatieve gezondheidseffecten voor de pasgeborene.11Inamdar, A. S., Croucher, R. E., Chokhandre, M. K., Mashyakhy, M. H., & Marinho, V. C. (2014). Maternal smokeless tobacco use in pregnancy and adverse health outcomes in newborns: a systematic review. Nicotine & Tobacco Research, 17(9), 1058-1066.
Wereldwijd zijn er verschillen in het aanbod en de populariteit van tabaksproducten die niet worden verbrand. De verschillende tabaksproducten die hieronder vallen bevatten uiteenlopende hoeveelheden nicotine en kankerverwekkende stoffen. Hierdoor zijn er regionale verschillen in de gezondheidsrisico’s.2National Cancer Institute. (2014) Smokeless tobacco and public health: a global perspective. Bethesda, MD: U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention and National Institutes of Health, National Cancer Institute.
Wet- en regelgeving pruim- en snuiftabak
De Nederlandse tabakswet wordt gedicteerd door de Europese wetgeving: handel in tabak voor oraal gebruik is verboden, uitgezonderd pruim- en snuiftabak.12Tobacco Product Directive (2014). Official Journal of the European Union. Dit betreft producten in de vorm van poeder, fijne deeltjes of een combinatie hiervan, zoals Zweedse snus en nicotinezakjes. Een uitzondering op deze regel is pruim- en snuiftabak, deze soort tabak mag wel verkocht worden.13Tabaks- en rookwarenwet. Paragraaf 4.
Rook je zelf of iemand in je omgeving?
> Bezoek dan rokeninfo.nl voor meer informatie over pruimtabak en snuiftabak.
