Alcohol en introductietijd

De stadsintroductie is voor veel studenten het begin van hun studententijd. Ze maken kennis met de stad en de studentencultuur. Dit is een belangrijke periode voor eerstejaars studenten, omdat zij vaak net naar een nieuwe stad zijn verhuisd en een nieuw sociaal netwerk moeten opbouwen. Alcohol wordt in deze periode voornamelijk gebruikt om sociale ongemakkelijkheden op te vangen en makkelijker in gesprek te gaan met anderen [1]. In de introductieperiode vallen traditioneel veel activiteiten die alcoholgebruik stimuleren, zoals kroegentochten en biercantussen.

Expertisecentrum Alcohol

Deze pagina is gemaakt door het Expertisecentrum Alcohol. Met wetenschappelijke kennis helpt het expertisecentrum professionals gezondheidsschade door alcohol terug te dringen. Op zoek naar informatie voor jezelf of een ander? Kijk op alcoholinfo.nl.

Blijf op de hoogte

Met de nieuwsbrief van het Expertisecentrum Alcohol:

E-mailadres(Vereist)
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Heeft u een vraag?

Stuur ons een mail
Expertisecentrum Alcohol

Het is daarom belangrijk voor introductiecommissies om een effectief alcoholbeleid te hanteren. Onderstaande alinea’s vormen belangrijke onderdelen van een alcoholbeleid. Lees meer over effectief alcoholbeleid in het hoger onderwijs voor concrete handvatten voor onderwijsinstellingen om goed alcoholbeleid vorm en uitvoering te geven tijdens de introductietijd.

Het alcoholaanbod
Eén van de meest effectieve en tegelijkertijd meest eenvoudige manieren om overmatig alcoholgebruik te voorkomen is het beperken van de beschikbaarheid. Dat kan door schenktijden te verkorten en de variatie in aangeboden drank te verkleinen (geen speciaalbier of cocktails bijvoorbeeld). Ook hogere prijzen en een verbod op kortingen voor grote hoeveelheden dragen bij. Het is van belang dat alcohol niet goedkoper wordt aangeboden dan fris. Sommige introductiecommissies kiezen ervoor om op de gezamenlijke activiteiten geen alcohol te schenken, of pas vanaf later in de middag. Een belangrijk voordeel daarvan is dat de deelnemers de volgende ochtend fitter en kater-vrij zijn, waardoor de kans groter is dat ze ook op een volgende activiteit verschijnen.

Alternatieven voor alcohol – alcoholvrije dranken en andere activiteiten
Alcoholvrij bier is een aantrekkelijke alcoholvrije optie tijdens de introductietijd. Brouwers, die vaak ook belangrijke partners zijn van de introductietijd, werken hier graag aan mee. Een groot nadeel echter aan alcoholvrij bier is dat het in de praktijk niet te onderscheiden is van gewoon bier. Sommige introductiecommissies kiezen er daarom voor alleen alcoholvrij aan te bieden aan meerderjarige deelnemers, anderen lossen dit op door alcoholvrij bier in afwijkende glazen te schenken. De kans dat gewoon bier vervolgens in deze glazen over geschonken wordt blijft groot. Een alternatief is een uitgebreid aanbod van frisdranken of mocktails aanbieden tegen vergelijkbare prijzen.

De introductietijd gaat om het leren kennen van nieuwe mensen. Alcohol geldt hierbij als sociaal smeermiddel, maar er zijn legio alcoholvrije activiteiten te bedenken die helpen bij het opbouwen van een band. Daarmee spreek je ook de personen aan die vanuit persoonlijke of religieuze overwegingen liever geen alcohol drinken. In Nijmegen wordt in 2020 een meet&eat georganiseerd, waar deelnemers die niet naar het slotfeest willen vanwege het alcoholrijke karakter gezamenlijk kunnen eten.

Minderjarigen in de introductietijd
Sinds januari 2014 is het strafbaar om alcohol te verstrekken aan jongeren onder de 18 jaar. Zowel de schenker als de jongere riskeren een boete. Er is altijd een percentage van de deelnemers aan de introductiedagen minderjarig. Introductiecommissies nemen maatregelen om te voorkomen dat de minderjarige deelnemers drinken. In alle steden wordt gewerkt met verschillende kleuren polsbandjes, die het liefst ook goed zichtbaar zijn in het donker. Dit maakt het voor handhavers en barpersoneel makkelijker te zien wie minderjarig is.

Sommige feesten zijn alleen toegankelijk voor meerderjarigen. Voor mentoren is het handig om een lijst te hebben met feesten te die voor iedereen toegankelijk zijn. Er kan bij de indeling van de groepjes worden voorkomen dat er maar één minderjarige in een groep zit, die dan als enige niet naar zo’n feest mag. Ook kan er een avond ‘uitwisseling’ van minderjarige deelnemers tussen mentorgroepjes plaatsvinden, zodat de minderjarige deelnemers gezamenlijk naar speciale alcoholvrije feesten kunnen.

Handhaving
Barpersoneel moet zich aan de Drank- en Horecawet houden en mag dus nooit alcohol schenken aan minderjarigen. De controle hierop wordt uitgevoerd door BOA’s. Daarnaast zijn er sancties die vanuit het alcoholbeleid kunnen worden opgelegd aan minderjarige deelnemers die alcohol drinken en aan mentoren die alcohol aan hen verstrekken. Steden variëren in de manier en het moment waarop zij dergelijke sancties opleggen. In de meeste steden wordt een deelnemersbandje doorgeknipt wanneer een minderjarige student toch alcohol drinkt en dronken raakt. Sommige steden sturen de deelnemer naar huis, in andere steden kan tegen betaling (‘boete’) een tweede bandje aangeschaft worden. Sommige introductiecommissies waarschuwen de ouders van dronken minderjarige studenten. Mentoren die alcohol kopen voor hun minderjarige deelnemers worden in sommige steden uit hun functie gezet.

Het is belangrijk om voorafgaand aan de introductietijd met mentoren en met deelnemers heldere afspraken te maken en deze vast te leggen in een alcoholbeleid dat voor iedereen toegankelijk is. Dat voorkomt onduidelijkheden en teleurstellingen.

Wat als het fout gaat?
Personen die toch overmatig drinken (of onder de invloed zijn van andere middelen) mogen volgens de Drank- en Horecawet niet toegelaten worden tot horecagelegenheden. Ook mag niet langer doorgeschonken worden aan deze personen. De beste optie is om de dronken personen naar huis te sturen of brengen.

Alcoholreclame
Veel introductiedagen worden gesponsord door partijen die een commercieel belang hebben bij het gebruik van alcohol, bierbrouwers. Probeer met de sponsor afspraken te maken over waar er reclame wordt gemaakt en stuur zoveel mogelijk op reclame voor alcoholvrij bier. Stel alcohol niet centraal in de promotie en communicatie rondom feesten en activiteiten. Uiteraard is het verstandig om voor subsidie ook naar andere partijen te kijken, zoals sportscholen, restaurants, winkels en koffiehuizen. In veel steden wordt tijdens de introductiedagen nadruk gelegd op de NIX18 campagne.

Mentoren en de sociale norm
De mentoren zijn voor de deelnemers de eerste houvast in hun kennismaking met de stad en het studentenleven. Dat brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee. In sommige steden ontvangen de mentoren vooraf een korte mentortraining, waarin naast de activiteiten ook de afspraken rondom het alcohol- en drugsbeleid worden besproken. Sommige eerstejaars studenten drinken alcohol omdat ze sociale druk voelen om mee te doen. Het is daarom belangrijk dat de mentoren uitdragen dat alcohol drinken geen verplicht onderdeel is van het studentenleven. Zo is het belangrijk dat zij leden van hun mentorgroep niet verplichten om mee te gaan naar feesten en borrels, het overmatig gebruik van alcohol niet romantiseren en geen verantwoording vragen aan hun niet-drinkende deelnemers. De mentor kan in het eerste rondje altijd zelf fris bestellen, en deelnemers vragen wat ze willen drinken, in plaats van bier voor iedereen te halen.

Samenwerkingen
Als introductiecommissie hoef je het niet alleen te doen. Er zijn een aantal partijen waarmee een introductiecommissie kan samenwerken: de onderwijsinstellingen, de preventie afdelingen van regionale verslavingszorginstelling, de gemeente en externe partners (horeca en studentenverenigingen). De onderwijsinstelling heeft over het algemeen één of twee medewerkers in dienst die de introductiecommissie begeleiden gedurende het jaar. De preventieafdelingen van de verslavingszorginstellingen kunnen laagdrempelig voorlichting bieden over alcohol en drugs, maar ook helpen met het opstellen van een gezond alcoholbeleid. Voor de studentenverenigingen en horeca in de stad is het goed verlopen van de introductietijd ook van groot belang. Met hen kan de introductiecommissie afspraken maken over schenktijden, alcoholaanbod, alcoholreclame, stuntprijzen etc.

Corona en de introductietijd
Op 21 april heeft de overheid bekend gemaakt dat grote evenementen tot en met 1 september in verband met de coronamaatregelen niet door kunnen gaan. De introductietijd vindt voornamelijk plaats in de maand augustus, waardoor deze veelal niet door kan gaan zoals gepland. Daar laten de studentensteden het uiteraard niet bij zitten. Veel hebben ervoor gekozen om de introductie van 2020 voornamelijk online plaats te laten vinden.
Via een online platform kunnen de beginnende studenten de verenigingen leren kennen, de stad ontdekken, video’s en livestreams bekijken. Er zijn ook studentensteden die nog één dag gereserveerd hebben waarbij de studenten wel naar de stad mogen komen, om bovenstaande, en hun medestudenten, in het echt te leren kennen.

Gerelateerde pagina's

Links

Referenties

  1. Kirsten Robertson and Karen Tustin (2018) Students Who Limit Their Drinking, as Recommended by National Guidelines, Are Stigmatized, Ostracized, or the Subject of Peer Pressure: Limiting Consumption Is All But Prohibited in a Culture of Intoxication Substance Abuse: Research and Treatment. Volume 12: 1-9-2018.