WRAP: Wellness Recovery Action Plan

WRAP is in 1997 ontwikkeld door Mary Ellen Copeland, vanuit haar ervaring met psychische ontwrichting. WRAP is in 2011 naar Nederland gehaald door het Kenniscentrum Phrenos en het Trimbos-instituut (HEE).

Hoe werkt WRAP?

WRAP werkt vanuit vijf sleutelbegrippen: hoop, persoonlijke verantwoordelijkheid, eigen ontwikkeling, opkomen voor jezelf en steun. De basis is het vullen van een koffer met gereedschap voor een goed gevoel, met daarin alles wat kan helpen bij iemands welbevinden. Dit gereedschap kan iemand toepassen op verschillende velden: een dagelijks onderhoudsplan, triggers, vroege waarschuwingstekens, tekens van ontsporing en een crisis- en post crisisplan.

Er wordt gewekt in een groep met ondersteuning van 2 facilitators die zelf ook een WRAP hebben gemaakt en ervaring hebben hoe je er mee kan werken en hoe je het proces kan steunen. De cursus bestaat uit 8 bijeenkomsten.

Effectieve en erkende interventie

Uit effectonderzoek (Cook e.a., 2011, Canacott e.a., 2019) blijkt dat WRAP het subjectieve herstel van deelnemers vergroot en hun kwaliteit van leven verbetert. Ook blijkt WRAP te leiden tot een verminderde zorgvraag en lagere zorgkosten (Cook e.a., 2013). In Nederland is WRAP opgenomen in de databank Erkende interventies.

Implementatie in Nederland

Sinds WRAP in Nederland is geïntroduceerd zijn ruim vierhonderd trainers in de methodiek opgeleid en wordt WRAP landelijk in ruim twintig organisaties aangeboden. Onder andere bij herstelacademies, ggz-instellingen, RIBW’s en sociale wijkteams.

Kenniscentrum Phrenos en Trimbos-instituut brachten in 2020 twee publicaties uit om de implementatie van WRAP te bevorderen. De implementatiehandreiking biedt houvast om WRAP modelgetrouw breed beschikbaar te maken in de organisatie. Voor cliënten om eigen herstel te ondersteunen, maar ook voor werknemers die eigen welbevinden willen ondersteunen. Hiermee kunnen organisaties nagaan wat er nodig is als ze de verbreding van WRAP ter hand willen nemen. Met de modelgetrouwheidschaal kunnen organisaties het proces van implementatie en de kwaliteit van het aanbod van WRAP toetsen.

WRAP breder toegankelijk maken

Kenniscentrum Phrenos en het Trimbos-instituut hebben een onderzoek uitgevoerd om WRAP structureel toegankelijk te maken voor mensen die in zorg zijn bij poh-ggz, basis-ggz en sociale wijkteams. Het onderzoek richtte zich op de samenwerking van zelfregiecentra/herstelacademies met huisartsen, poh ggz, het sociaal wijkteam, UWV Werkbedrijf, een mentaal gezondheidscentrum (bggz) en onderwijsinstellingen. Ook zijn de resultaten van de WRAP-cursus bij deelnemers onderzocht. Uit het onderzoek blijkt dat het opbouwen van een structurele samenwerking veel tijd kost, maar de moeite waard is. De impact van WRAP voor deelnemers ligt vooral in het ervaren van verbondenheid, het ontwikkelen van inzichten en handvatten voor zelfhulp, het oefenen met jezelf steunen en ruimte ervaren om ‘te zijn’.

Meer informatie

• In het rapport ‘Samenwerken rond WRAP’ staat meer over de opzet, uitvoering en resultaten van het onderzoek.
• In de infosheet staat informatie voor huisartsen, poh ggz, eerstelijns-/ schoolpsychologen en sociaal werkers over de betekenis en vindplaatsen van WRAP.
• Op de overzichtskaart WRAP-cursussen in Nederland is te zien waar WRAP wordt aangeboden.