Depressiepreventie bij mensen met een chronische aandoening

Het hebben of krijgen van een chronische aandoening is een ingrijpende gebeurtenis. Het tast vaak ook de geestelijke weerbaarheid aan, zodat psychische klachten, zoals een depressie, op de loer liggen. Psychische klachten hebben een negatieve invloed op de algehele gezondheid. Hierdoor dreigt het gevaar om in een negatieve gezondheidsspiraal te belanden.

Projectomschrijving

Om psychische klachten bij mensen met een chronische aandoening te voorkomen en terug te dringen, ontwikkelen PROOF Adviseurs en Ecorys, een landelijke ketenaanpak. De ketenaanpak bouwt nadrukkelijk voort op bestaande samenwerkingen en heeft als doel om organisaties en zorgverleners rondom mensen met een chronische aandoening beter met elkaar te verbinden. Uiteraard met bijzondere aandacht voor mensen met een chronische aandoening zelf.

Aanpak

De ontwikkeling van de ketenaanpak depressiepreventie bij mensen met een chronische aandoening richt zich op alle chronische aandoeningen en zoomt extra in op de volgende (hoogrisico) doelgroepen:

  • Diabetespatiënten
  • Kankerpatiënten
  • Hartpatiënten

Ook zal er bijzondere aandacht zijn voor Long-Covid patiënten.

De ontwikkeling van de ketenaanpak is in maart 2021 gestart met een documentenstudie en oriënterende gesprekken met ketenpartners over hun ideeën en wensen voor een landelijke ketenaanpak, hun belangen en bedenkingen erbij en hun ervaringen met best-practices en knelpunten. Hierbij is bijvoorbeeld gesproken met patiëntenorganisaties (o.a. NFK, DVN, Harteraad, Depressievereniging) met belangenverenigingen binnen het zorglandschap (o.a. V&VN, NHG, NVVG, FMS) maar ook met het Verwey Jonker Instituut en VWS. Daarnaast zijn er gesprekken gevoerd met de doelgroep zelf en is een Group Concept Mapping uitgevoerd onder begeleiding van het Trimbos-instituut. Om draagvlak en bekendheid te creëren onder stakeholders worden er gedurende de ontwikkeling van de ketenaanpak meerdere landelijke bijeenkomsten georganiseerd. In onderstaande afbeelding is het plan van aanpak grafisch weergegeven.

 

Op basis van een verkennende fase is een concept ketenaanpak ontwikkeld. Zodra bekend is welke organisaties willen participeren in een pilot, zullen in het voorjaar van 2022 drie pilotregio’s hiermee aan de slag gaan en de ontwikkelde ketenaanpak toepassen op reeds bestaande werkwijzen en processen. Zo kan worden getoetst in hoeverre de ontwikkelde ketenaanpak helpt om bestaande werkwijzen en processen te optimaliseren, maar ook in hoeverre de ketenaanpak nog kan worden doorontwikkeld op basis van praktijkervaringen.

Projectteam

PROOF Adviseurs en Ecorys hebben de opdracht gekregen om de landelijke ketenaanpak te ontwikkelen. PROOF Adviseurs zijn organisatieadviseurs die samenwerkingsvraagstukken vanuit maatschappelijke opgaven adviseren, faciliteren, begeleiden en ondersteunen. Dit doen zij veel in het sociaal domein/jeugddomein, waarmee zij een bijzondere affiniteit hebben. Ecorys is een onderzoeks- en adviesbureau dat zich richt op de belangrijkste maatschappelijke uitdagingen. Hun brede ervaring met stakeholders uit het zorg en sociale domein staat borg voor een goede kennis van diverse belangen en organisatiedynamieken.

Regiegroep

De regiegroep denkt gedurende de ontwikkeling van de aanpak kritisch mee over de plannen en houdt ons op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen. De volgende organisaties nemen plaats in de regiegroep:

  • Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS)
  • NFK
  • V&VN
  • C-support
  • Trimbos-instituut
  • DVN
  • FMS
  • RHOGO
  • Q-support

Landelijke bijeenkomsten

Het doel van de ketenaanpak is om deze uiteindelijk landelijk uit te rollen. Gedurende de ontwikkeling van de aanpak worden er daarom vier landelijke bijeenkomsten georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomsten worden betrokken stakeholders op te hoogte gehouden van de ontwikkeling. Ook bieden de landelijke bijeenkomsten de mogelijkheid om input op te halen voor ontwikkelingen, knelpunten te bespreken en een breed commitment onder diverse stakeholders te creëren voor de ketenaanpak. Verder zorgen de landelijke bijeenkomsten ervoor dat alle stakeholders input kunnen leveren op de ketenaanpak, waardoor de verschillende perspectieven. De bijeenkomsten zijn dus ook een belangrijke bron om input op te halen en om de ketenaanpak te toetsen.

Meer informatie over de landelijke bijeenkomsten? Stuur een mail naar de projectsecretaris (zie contact).

Pilots

Het is de bedoeling dat in drie verschillende pilots met lokale ketenpartijen de ketenaanpak wordt toegepast. Hiermee wordt de lokale ketensamenwerking in kaart gebracht om de samenwerking tussen de lokale partijen te verbeteren, versterken en optimaliseren. Het doel van de pilots is tweeledig: als eerste het toetsen of de ontwikkelde ketenaanpak helpt om de bestaande werkwijze op een duurzame manier te optimaliseren en daarnaast het door-ontwikkelen van de ketenaanpak op basis van praktijkervaringen.

Het is de bedoeling dat de drie deelnemende organisaties de volgende criteria dekken:

  • Goede spreiding van:
    • Randstedelijk v. landelijk
    • Stedelijk v. niet-stedelijk
  • Geografische spreiding over Nederland
  • In ieder geval één krimpgemeente

Met drie verschillende organisaties worden er op dit moment gesprekken gevoerd om deel te nemen aan de pilots. Zodra definitief bekend is welke organisaties deelnemen aan deze pilots, vullen wij deze informatie verder aan.

Publicaties

Gedurende de ontwikkeling van de ketenaanpak zijn er verschillende documenten gepubliceerd. U vindt deze hier:

Contact

Wilt u meer informatie over deze ketenaanpak? Neem dan contact op met de projectleider, Florian Theissen, florian@proofadviseurs.nl of 06-18683499.