Naar een inclusieve gemeente voor mensen met een psychische beperking

Strategische verkenning Sociale wijkteams en verslavingspreventie

Hoe zorg je als gemeente dat inwoners met psychische problemen of een verslaving zich welkom voelen en kunnen meedoen? Een nieuwe handreiking helpt gemeenten hierbij met adviezen en tips. Beleidsmakers en ervaringsdeskundigen dachten mee over de inhoud van de handreiking.

Het Trimbos-instituut sprak met beleidsmakers van acht gemeenten en met negen ervaringsdeskundigen. Hun ideeën en uitspraken kregen een plek in de handreiking ‘Bevordering inclusie van inwoners met een psychische beperking’.

Een gemeente waar iedereen meetelt

‘Waar andere burgers aan mee kunnen doen, daar willen wij in principe ook aan kunnen meedoen.’ – Ervaringsdeskundige

In een inclusieve gemeente voelt iedereen zich welkom, met en zonder beperking. Alle gemeenten moeten volgens het VN-verdrag handicap een Lokale Inclusie Agenda maken. Daarin staat hoe de gemeente werkt aan een samenleving waarin iedereen meetelt. De nieuwe handreiking van het Trimbos-instituut helpt daarbij. Met informatie en advies over hoe gemeenten rekening kunnen houden met inwoners met een psychische beperking.

Mensen met een psychische beperking (psychische problemen of een verslaving) willen immers net als iedereen hun eigen leven leiden. Toch blijkt dit vaak moeilijk. Uit onderzoek blijkt dat mensen met een psychische beperking vaker eenzaam zijn, en dat hun kwaliteit van leven minder hoog is dan die van de algemene bevolking. Ook kunnen zij niet altijd makkelijk meedoen in de samenleving.

Niets Over Ons Zonder Ons

Het is belangrijk dat gemeenten met elkaar samenwerken aan een samenleving waarin iedereen mee kan doen en ideeën die er al zijn met elkaar delen. Dit kan bijvoorbeeld door ontmoetingsplekken en lokale activiteiten te bezoeken, en te ontdekken wat er speelt bij inwoners.

Onder het motto Niets Over Ons Zonder Ons werken gemeenten samen met ervaringsdeskundigen aan de Lokale Inclusie Agenda. Ook moeten gemeenten aandacht geven aan problemen die inwoners met een psychische beperking ervaren. Bijvoorbeeld ongelijke of onaardige behandeling, geen goede toegang tot activiteiten en voorzieningen, vooroordelen en stigma’s, eenzaamheid en armoede.

Sommige gemeenten werken al succesvol samen met inwoners met ervaring. Hun ideeën en ervaringen hebben een plek gekregen in de nieuwe handreiking. Daarnaast vind je tips in de handreiking om voorzieningen en activiteiten beter toegankelijk te maken voor mensen met een psychische beperking. En om professionals en vrijwilligers bewust te maken van en meer te leren over wat deze groep inwoners nodig heeft.

Meer informatie

> Kennisdossier Re-integratie en participatie met een ggz-aandoening

Nicole van Erp
Senior wetenschappelijk medewerker Zorg & Participatie
Michel Planije
Wetenschappelijk medewerker Zorg & Participatie