Alcoholvrij in het Nationaal Preventieakkoord

In het Nationaal Preventieakkoord verklaren meer dan 70 maatschappelijke partners – van onderwijs en horeca tot werkgevers en gemeenten - dat zij zich samen willen inzetten voor de preventie van roken, problematisch alcoholgebruik en overgewicht in Nederland. Onderdeel van dit akkoord is het Nationaal Preventieakkoord Problematisch Alcoholgebruik. In dit akkoord zijn de volgende afspraken opgenomen over het gebruik van alcoholvrije dranken [1].

In het Nationaal Preventieakkoord Problematisch Alcoholgebruik is vastgelegd dat alcoholvrij bier niet bedoeld is voor jongeren onder de 18 jaar. Deze afspraak is gemaakt omdat de consumptie van alcoholvrij bier mogelijk een negatief effect kan hebben op minderjarigen: ze wennen aan de smaak van bier en beginnen hierdoor sneller met het drinken van alcoholhoudend bier. Er is nog onvoldoende onderzoek gedaan om dit met zekerheid te kunnen stellen, maar er zijn wel een aantal onderzoeken die hier meer inzicht in geven (zie mogelijk drempelverlagend effect voor jongeren).

Er is ook afgesproken dat reclame voor alcoholvrij bier niet op minderjarigen wordt gericht. De Nederlandse Brouwers en de STIVA (Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie) stelden een reclamecode op voor verantwoorde marketing van alcoholvrij bier [2].

Het RIVM en het Trimbos-instituut onderzochten het effect van reclame voor alcoholvrije dranken op jongeren. In dit onderzoek geven jongeren aan dat zij denken dat mensen door reclame voor alcoholvrije dranken eerder zullen kiezen voor alcoholvrije dranken als alternatief voor alcoholhoudende dranken [3]. Maar de jongeren denken ook dat de ervaring met alcoholvrije dranken de drempel voor jongeren kan verlagen om dezelfde dranken met alcohol te gaan proberen, omdat ze al gewend zijn aan de smaak. Volwassenen - ook ouders - zijn zich minder bewust van dit negatieve effect van reclame voor alcoholvrij [3].

De sportsector en de Nederlandse Brouwers hebben in het Nationaal Preventieakkoord Problematisch Alcoholgebruik afgesproken dat ze vanaf 2019 geen nieuwe contracten meer afsluiten voor het plaatsen van reclame voor alcoholische dranken langs sportvelden op amateurclubs. De al bestaande borden zullen binnen vier jaar na ondertekening verdwenen zijn. Dit is één van de maatregelen om een gezonde sportomgeving te stimuleren, die past bij de ambities en doelstellingen van het Nationaal Preventieakkoord. Een andere maatregel is om het aanbieden en gebruiken van alcoholvrije alternatieven in sportkantines te bevorderen [1].

Met de Nederlandse Brouwers is binnen het Nationaal Preventieakkoord Problematisch Alcoholgebruik afgesproken dat zij alcoholarm en alcoholvrij bier standaard beschikbaar hebben in het assortiment. Ook is afgesproken dat zij dit aanbod zullen promoten onder de studentenorganisaties waar zij contracten mee hebben, zoals studentenverenigingen, studieverenigingen en studentensportverenigingen. Verder organiseren de brouwers en de betrokken besturen minimaal twee keer per jaar een campagne om alcoholvrij te stimuleren: in de introductietijd en tijdens één van de tentamenperiodes [1].