Blog |

Rokers verdienen stoppen-met-rokenhulp: zorgverlener is aan zet

Rokende patiënten staan overwegend positief tegenover een gesprek met een zorgverlener over rookstopzorg. Dat blijkt uit een recent gepubliceerd artikel in Medisch Contact. Wetenschappelijk medewerker Petra Hopman legt in dit blog uit waarom het een gemiste kans is om het gesprek over roken te mijden in de spreekkamer: “De meeste rokers willen namelijk stoppen en vinden een gesprek met de zorgverlener op z’n plek. En die zorgverlener staat bovendien niet met lege handen.”

Rokers verdienen hulp

Stoppen met roken is een onderbelicht thema in de spreekkamer. Veel zorgverleners denken dat de patiënt niet gemotiveerd is om hierover het gesprek aan te gaan. Ook zien sommige zorgverleners eenvoudigweg geen rol voor zichzelf weggelegd in de rookstopzorg. Dat is zonde, want uit bevindingen van recent draagvlakonderzoek blijkt dat deze opvattingen van zorgverleners niet stroken met de perceptie van de patiënt zelf. De groep patiënten die men met het stopadvies tegen de haren instrijkt blijkt namelijk verrassend klein!  Zo realiseert maar liefst 80 procent van de rokers zich dat roken een echte verslavingsziekte is en 72 procent vindt dat zij hulp verdienen bij het stoppen met roken. Vindt de patiënt het dan ongepast of vervelend dat die hulp uit de zorg komt? Allerminst, zo blijkt! Slechts één op de tien rokers vindt de zorgverlener niet de aangewezen persoon om een rookstopadvies te geven. Ongeveer vier op de tien rokers staan er neutraal in.

Een rookstopadvies geven is extra belangrijk omdat de kracht ‘m juist in de herhaling zit. Iedere zorgverlener zou daarom de gelegenheid moeten aangrijpen om een rookstopadvies te geven. De bijna 20.000 roken-gerelateerde doden per jaar maken tabaksverslaving een belangrijke aanleiding om het gesprek met de patiënt aan te gaan.

Een stoppen-met-rokenadvies kost slechts 30 seconden

Is een gesprek over stoppen met roken dan niet erg tijdrovend? Nee, dat hoeft niet! Met de Very Brief Advice (VBA) methode kan een stoppen-met-rokenadvies al in 30 seconden worden gegeven. Het VBA bestaat uit drie delen: (1) Vraag: ‘Rookt u?’, (2) Vertel: ‘Als u wilt stoppen met roken, dan is de kans van slagen het grootst bij professionele begeleiding.’ en (3) Verwijs: ‘Ik verwijs u daarom graag naar een goede rookstopbegeleider.’ In principe kan een kind de was doen, maar als steuntje in de rug heeft het Trimbos-instituut onlangs een gratis e-learning ontwikkeld waarin het Very Brief Advice wordt toegelicht én waarin interactief geoefend kan worden. Heb je als zorgverlener graag een haakje om het gesprek aan op te hangen? Dan vormen publiekscampagnes als PUUR Rookvrij en Stoptober een mooie aanleiding om met de patiënt over stoppen met roken te spreken. Op ikstopnu.nl staat begrijpelijke informatie voor patiënten over de verschillende vormen van hulp.

Zorgverleners aan zet

Een rookstopadvies van de zorgverlener is dus echt goud waard. Door te zwijgen laat de zorgverlener op voorhand een enorm potentieel liggen.

Een rookstopadvies door een arts geeft bijna een verdubbeling van de kans dat een roker werkelijk stopt. De kracht zit bovendien in de herhaling. Daarom zou iedere zorgverlener de gelegenheid moeten aangrijpen om een rookstopadvies te geven.


In Medisch Contact is het artikel ‘Het rookstopadvies van de zorgverleners is goud waard’ verschenen (alleen bereikbaar met een abonnement). Auteurs van dit artikel zijn: Petra Hopman (wetenschappelijk medewerker Trimbos-instituut), Esther Croes (Arts-epidemioloog Trimbos-instituut) en Jessica Baars (adviseur kennis, Gezondheidsfondsen voor Rookvrij). In dat artikel zijn cijfers gebruikt van het Draagvlakonderzoek Tabaksontmoedigingsbeleid dat door Kantar Public is uitgevoerd in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij.


Meer over dit onderwerp: Rookt u? Huisartsen moeten dat veel vaker vragen – Trimbos-instituut

 

Petra Hopman
Wetenschappelijk medewerker