Preventie rijden onder invloed door zware drinkers

Zware drinkers veroorzaken de meeste alcoholgerelateerde verkeersongevallen, maar lijken ongevoelig voor traditionele maatregelen. Welke behandelvorm is hiervoor ontwikkeld? Op welke manier wordt de omgeving van de drinker betrokken bij deze behandeling?

In dit dossier

Expertisecentrum Alcohol

Deze pagina is gemaakt door het Expertisecentrum Alcohol. Met wetenschappelijke kennis helpt het expertisecentrum professionals gezondheidsschade door alcohol terug te dringen. Op zoek naar informatie voor jezelf of een ander? Kijk op alcoholinfo.nl.

Blijf op de hoogte

Met de nieuwsbrief van het Expertisecentrum Alcohol:

E-mailadres(Vereist)
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Heeft u een vraag?

Stuur ons een mail
Expertisecentrum Alcohol

Ongeveer twee derde van alle ernstige verkeersongevallen wordt veroorzaakt door een relatief kleine groep zware alcoholovertreders (met een bloedalcoholgehalte van 1,3 g/l of hoger). De maatschappelijke kosten van de verkeersonveiligheid, veroorzaakt door deze groep zware alcoholovertreders, bedragen naar schatting jaarlijks tussen de 0,8 tot 1,8 miljard euro [1]. Traditionele maatregelen, zoals boetes en de ontzegging van de rijbevoegdheid, lijken geen of nauwelijks effect te hebben op deze overtreders. Daarom werd gezocht naar effectieve alternatieven.

Familie en vrienden betrekken

Familieleden en andere naasten van problematische drinkers maken zich vaak ernstig zorgen over de gezondheid van de drinker en ook over diens veiligheid in het verkeer. Omgaan met iemand met alcoholproblemen is bijzonder lastig en naasten staan vaak machteloos. In de verslavingszorg is hier steeds meer aandacht voor. Enerzijds worden naasten steeds beter ondersteund en anderzijds worden zij vaker ingeschakeld om de drinker te motiveren om hulp te zoeken.

CRAFT

Het Trimbos-instituut heeft de mogelijkheden verkend om de sociale omgeving te betrekken bij de preventie van rijden onder invloed door zware drinkers [2]. Zij deed dit in opdracht van het Regionaal Ondersteuningsbureau Verkeersveiligheid Oost-Nederland (ROV Oost-Nederland) en het Regionaal Orgaan (RO) Fryslân. Dit leidde tot de aanbeveling om aan te sluiten bij een al bestaande training voor familieleden en andere naasten van problematische alcohol- en drugsgebruikers: CRAFT of Community Reinforcement and Family Training.

CRAFT werd midden jaren 80 van de vorige eeuw in de Verenigde Staten ontwikkeld door prof. dr. Robert J. Meyers. De training is gebaseerd op de Community Reinforcement Approach (CRA), een cognitief-gedragsmatige behandelmethode.

In samenwerking met de Nederlandse prof. dr. Hendrik Roozen is de methode een jaar of tien geleden voor het eerst geïntroduceerd in Nederland door IrisZorg en Novadic-Kentron. In Nederland wordt de training inmiddels door een aantal instellingen voor verslavingszorg aangeboden [3]. De training kan zowel individueel als groepsgewijs worden gegeven (ook als combinatie) en de duur is flexibel (maximaal 12 sessies, meestal 7 à 8).

Internationaal onderzoek laat zien dat CRAFT één van de meest effectieve interventies is voor het versterken van vaardigheden van naasten om de gezondheid en veiligheid van problematische alcohol- of drugsgebruikers en hun omgeving te verbeteren. Binnen CRAFT komen verschillende thema’s aan bod die voor naasten relevant zijn, zoals zorgen voor jezelf en omgaan met huiselijk geweld.

Lees meer over CRAFT.

Module ‘Preventie van rijden onder invloed’

In opdracht van het RO Fryslân heeft prof. dr. Hendrik Roozen een module ‘Preventie van rijden onder invloed’ ontwikkeld. Deze module is inmiddels beschikbaar voor behandelaars die met CRAFT werken. De module kan alleen als onderdeel van het hele CRAFT-pakket worden aangeboden. De module bestaat onder andere uit het inschatten van signalen die duiden op rijden onder invloed, een routekaart voor acties en een veiligheidsplan. Voor meer informatie over CRAFT en de module ‘Preventie van rijden onder invloed’ kunt u contact opnemen met Hendrik Roozen via info@communityreinforcement.com.

Wilt u meer weten over het project ‘De sociale omgeving van zware alcoholovertreders in het verkeer’? Dan kunt u contact opnemen met Linda Oberink van het ROV Oost-Nederland (l.oberink@gelderland.nl) of Sipke van der Meulen van het RO Fryslân (s.i.vandermeulen@fryslan.frl).

Gerelateerde pagina's

  • Risico’s van rijden onder invloed van alcohol
  • Alcoholbeleid in het verkeer

Links

Referenties

  1. Goldenbeld, C., Blom, M. & Houwing. S. (2016). Zware alcoholovertreders in het verkeer. Omvang van het probleem en kenmerken van de overtreders. Den Haag: SWOV.
  2. Lemmers, L. (2018). De sociale omgeving van zware alcoholovertreders in het verkeer: preventie van rijden onder invloed. Utrecht: Trimbos-instituut.
  3. Roozen, H.G., Meyers, R.J. & Smith, J.E. (2015). Community reinforcement and family training (CRAFT): Klinische procedures voor het trainen van familieleden van problematische alcohol- en druggebruikers. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.