Cursus leert angsten weg te nemen bij kinderen

‘Leer te durven!’ is een programma voor kinderen in de leeftijd van 8-12 jaar om beter met hun angstklachten om te gaan en zelfverzekerder in het leven te staan.

Ik heb tijdens de cursus geleerd dat er gezonde en ongezonde angsten zijn. Een gezonde angst is bijvoorbeeld dat ik bang ben voor inbrekers. Die angst zorgt ervoor dat ik de voordeur van ons huis op slot doe. Dat is goed. Een ongezonde angst is bijvoorbeeld dat ik bang ben dat mijn schoolgenoten niet met mij willen spelen.”
– Deelnemer, 11 jaar

Bron: Jong010, oktober 2020

Angst vaak onopgemerkt

Angsten die kinderen belemmeren in hun leven komen veel voor, maar het wordt nog onvoldoende opgepikt door ouders, onderwijs en zorgverleners, ondanks het feit dat de angsten vaak goed en snel behandelbaar zijn. Angst wordt vaak niet opgemerkt bij deze groep jonge kinderen, doordat ze vaak teruggetrokken zijn en moeilijk om hulp vragen. Ze zeggen bijvoorbeeld weinig in de klas en vermijden lastige situaties. Vroege interventie kan er echter voor zorgen dat een kind zich normaal kan ontwikkelen en zelfverzekerd in het leven staat. Het voorkomt ook dat ernstige angsten zich ontwikkelen tot een angststoornis die- onbehandeld- kan leiden tot verdere psychische problematiek als depressie, middelenmisbruik en gedragsproblemen. Preventieve behandeling van relatief lichte klachten kan dus een groot verschil maken in het leven van een kind.

Cognitieve gedragstherapie

Met die gedachte ontwikkelde Dr. Ellin Simon en prof. Susan Bögels daarom in 2014 ‘Leer te durven!’ waarbij kinderen met lichte angstklachten op een laagdrempelige manier leren om te gaan met deze klachten in acht groepssessies. Hierbij worden de basisprincipes van cognitieve gedragstherapie toegepast. Cognitieve gedragstherapie is tot op heden de meest gebruikte en onderzochte behandeling van angststoornissen. Onderwerpen die tijdens de training aan bod komen zijn: (on)gezonde angst, herkennen van lichamelijke signalen van angst, (niet-)helpende gedachten, exposure, ontspanning, taakconcentratie, dapper gedrag, steun vragen, grenzen stellen en voor jezelf opkomen. De training is het afgelopen jaar succesvol ingezet door onder andere  preventie-afdelingen van ggz-instellingen en basisscholen.

Ik voelde altijd een vervelend gevoel in mijn buik als ik ergens bang voor was. Ik heb geleerd om dat gevoel te negeren en te ontspannen door een paar keer diep adem te halen. Ik zeg dan tegen mezelf: ‘Ben niet bang. Je kan het.’ Ik voel me daarna zelfverzekerder.”
– Deelnemer, 12 jaar

Bron: Jong010, februari 2020

Bewezen effectief

‘Leer te durven!’ is een bewezen goede en effectieve interventie voor kinderen van 8 tot 12 jaar met lichte angstklachten. Het samenwerkingsverband Preventie Angst bij Kinderen – dat bestaat uit vijf ggz-instellingen, drie grote gemeenten en verschillende onderzoekers – maakte een grondige analyse van verschillende preventieve interventies bij angstklachten en concludeerde dat ‘Leer te durven!’ een breed inzetbare, kwalitatief goede training is. Ook wetenschappelijk onderzoek laat zien dat er een duidelijk positief effect is op de angstklachten en de training kosteneffectief is ten opzichte van het niet volgen.

Aan de slag?

Op 22 september organiseert het Trimbos-instituut de eerste bijeenkomst waar u leert de training in te zetten binnen uw organisatie. De cursus is erop gericht u in staat te stellen uw collega’s te trainen in het geven van de interventie. Hiermee is deze training efficiënt en kostenbesparend voor uw organisatie. U krijgt tijdens de trainingen veel informatie over de methode en oefeningen, zodat u collega’s kunt trainen en mee kunt nemen in de werkwijze van ‘Leer te durven’.

De training wordt gegeven door Anouk Sijbenga, programmaleider Jeugd bij Indigo Preventie Rijnmond en ervaren trainer in ‘Leer te durven!’, en Bonny van Steensel, universitair docent aan de Universiteit van Amsterdam. Bonny van Steensel is betrokken bij het onderzoek en de doorontwikkeling van de interventie ‘Leer te durven!’