Kinderen van ouders met psychische problemen of een verslaving
Actuele situatie
Nederland telt jaarlijks rond de 405.000 ouders met een psychische stoornis en/of verslaving volgens DSM-IV criteria. Deze ouders hebben tezamen 577.000 kinderen onder de 18 jaar die vallen onder de doelgroep Kinderen van ouders met psychische problemen of een verslaving (KOPP/KOV). Hiervan zijn 423.000 kinderen 12 jaar of jonger.
Indicatoren op gemeentelijk niveau
Er zijn geen exacte cijfers bekend over het aantal kinderen van ouders met psychische problemen of verslaving op gemeentelijk niveau. Naar schatting gaat het hierbij om ongeveer 350 kinderen onder de 18 jaar per 10.000 inwoners. Bij deze indicatie is geen rekening gehouden met lokale verschillen in het voorkomen van een psychische stoornis of verslaving of het aantal volwassenen met kinderen.
Naast bovengenoemde cijfers kan ook via de jeugdgezondheidszorg, kinderopvang, scholen, jeugdhulp, ggz en verslavingszorg meer informatie achterhaald worden over deze doelgroep.
Achtergrondinformatie
Kinderen die opgroeien in een gezin met een ouder met psychische problemen of een verslaving geven per leeftijdsfase verschillende signalen af die op problemen kunnen wijzen. Professionals rondom het kind (jeugdgezondheidszorg, kinderopvang, onderwijs, jeugdhulp) kunnen deze signalen oppakken. Ook in de zorg rond de betreffende ouder (GGZ, IVZ, wijkteam) is het belangrijk om alert te zijn op eventuele problemen in de opvoeding en de aanwezigheid van een sociaal vangnet.
Het Trimbos-instituut houdt samen het Landelijk Platform KOPP/KOV een kennis- en implementatieagenda bij. In het Landelijk Platform zitten zorgprofessionals, onderwijsprofessionals en beleidsmakers bij gemeenten en zorgverzekeraars. De ontwikkelde kennis wordt vertaald naar praktische toepassingen, waaronder bijvoorbeeld een trainingsaanbod en een toolbox. Er is aanbod voor professionals, ouders, naasten en het KOPP/KOV kind zelf.
Twee keer per jaar organiseert het Trimbos-instituut bijeenkomsten. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor alle stakeholders die een rol hebben in het signaleren en ondersteunen van KOPP/KOV-doelgroep.
De Richtlijn KOPP/KOV voor de Jeugdhulp en Jeugdbescherming geeft houvast bij het vroegtijdig opsporen en het inzetten van gepaste interventies vanuit de jeugdhulp.
Verschillende aanbieders verzorgen in Nederland KOPP/KOV interventies.
Voorbeelden van interventies
Gericht op: inzicht en vaardigheden in relatie tot problemen van ouders en middelengebruik
Gericht op: inzicht en vaardigheden in relatie tot problemen van ouders en middelengebruik