Leden panel Psychisch Gezien ervaren ongelijke behandeling in de zorg

Nederland heeft in 2007 het VN-verdrag betreffende de rechten van personen met een handicap ondertekend. Het verdrag is opgesteld om bestaande mensenrechten beter te beschermen voor mensen met een verstandelijke, lichamelijke of psychische beperking. Het gaat om situaties waarin deze mensen vaak nog een achterstand hebben, zoals het recht op gelijke behandeling, autonomie en participatie.

Met de ondertekening van het VN-verdrag is de Nederlandse overheid al verplicht niets te doen dat in strijd is met dit verdrag. Daadwerkelijke ratificatie van het VN-verdrag, waarin de regering haar intentie laat zien voor een concrete uitwerking van het verdrag in aanpassing van bestaande wetten en beleid, blijft tot dusver achterwege. De verwachting is dat dit op korte termijn wel gaat gebeuren.

Vragen voorgelegd aan panel Psychisch Gezien
Om te weten te komen hoe mensen met een psychische handicap aankijken tegen mensenrechten zijn vragen voorgelegd aan het panel Psychisch Gezien, een landelijk panel van mensen met langdurige psychische aandoeningen. 901 panelleden hebben hieraan meegewerkt (respons van 58 procent). Enkele highlights:

• Ruim twee derde (69 procent) van de deelnemende panelleden met ernstige psychische problemen vindt dat zijn of haar mensenrechten wel eens zijn geschonden. Schending van het recht op privacy komt het vaakst voor; ongeveer één op de vier leden heeft hier ervaring mee.
• Het merendeel (78 procent) heeft zich ooit wel eens ongelijk behandeld gevoeld vanwege zijn of haar psychische problemen.
• Van de leden die heeft geprobeerd werk te vinden, voelt meer dan de helft zich gediscrimineerd in deze zoektocht. De helft van de panelleden heeft ooit discriminatie op de werkvloer ervaren.
• Ook op de plek waar panelleden komen voor zorg en ondersteuning worden zij naar eigen zeggen achtergesteld: ongeveer een kwart van de panelleden voelt zich in de GGZ gediscrimineerd. Verder ervaren zij in de algemene gezondheidszorg ongelijke behandeling vanwege hun psychische achtergrond; 16 procent bij de huisarts of apotheek en 16 procent in het ziekenhuis.
• Tot slot vindt 64 procent dat er dringend acties nodig zijn om de rechten van mensen met psychische problemen te verbeteren.

De panelgegevens van Psychisch Gezien bevestigen dat het zinvol is dat Nederland binnenkort het VN-verdrag bekrachtigt en uitwerkt. Het inkomen, gelijke kansen wat betreft maatschappelijke participatie, discriminatiebestrijding en een leven in vrijheid en veiligheid zijn belangrijke aandachtspunten volgens de deelnemende panelleden. Indirect onderstrepen de gegevens ook het belang van het hiermee samenhangende debat in de GGZ over vrijheidsbeperkende maatregelen zoals gedwongen opname en opsluiting in een isoleerkamer. Een eerdere panelenquête gaf dit al duidelijk aan.

Het panelbericht geeft een beschrijving van de belangrijkste uitkomsten. In een daarbij horend tabellenboek zijn alle aantallen en percentages opgenomen.

Noot: overal waar gesproken wordt van schending van mensenrechten en discriminatie gaat het om de ervaringen van de deelnemende panelleden.

Bent of kent u iemand die ook graag lid wil worden van het panel Psychisch Gezien? Aanmelden kan via www.psychischgezien.nl. Ook voor meer informatie over het panel of de uitkomsten van eerdere peilingen kunt u hier terecht.

Meer over dit thema

• Depressie­preventie