Online experiment: invloed van taalgebruik in waarschuwingen over alcohol en kanker

In 2023 lieten zij hiervoor 799 volwassenen 1 van 8 verschillende waarschuwingen lezen. De waarschuwingen bestonden uit verschillende combinaties van directe, ‘causale’ taal (bijvoorbeeld ‘veroorzaakt’ of ‘draagt bij aan’) en voorzichtige, ‘modale’ taal (bijvoorbeeld ‘kan veroorzaken’, ‘kan bijdragen aan’). Vervolgens onderzochten ze hoe mensen de waarschuwing beoordeelden: hoe zeker ze waren over de relatie tussen alcohol en kanker, hoe groot ze het risico vonden, hoe geloofwaardig de waarschuwing klonk, hoeveel weerstand ze voelden en of ze hun drinkgedrag wilden aanpassen.

Uit dit onderzoek blijkt dat causale taal geen invloed had op de zekerheid van deelnemers, op hun inschatting van het risico of op hun drinkgedrag. Wel werden de waarschuwingen met causale taal minder geloofwaardig gevonden en riepen ze meer weerstand op dan andere bewoordingen. Waarschuwingen met modale taal zorgden ervoor dat deelnemers minder zeker werden van de relatie tussen alcohol en kanker en het risico lager inschatten dan bij andere bewoordingen. Deze waarschuwingen werden wel meer geloofwaardig gevonden en riepen minder weerstand op dan de waarschuwingen met causale taal.

De onderzoekers concluderen dat het gebruik van taal in waarschuwingen over alcohol en kanker een lastig evenwicht is: directe bewoordingen verhogen weerstand, terwijl voorzichtige bewoordingen zorgen voor een lagere inschatting van het risico. Ze pleiten daarom voor meer onderzoek om de effecten van verschillende bewoordingen te begrijpen.

Payne, J. B., Rohde, J. A., Garrido, C. O., Jesch, E., Klein, W. M., Berrigan, D., … & Han, P. K. (2025). Warning label messages about the cancer risk associated with alcohol: effects of causal language. Addictive Behaviors, 108453. 

Meer lezen over dit onderwerp: 

• Alcohol en kanker – Expertisecentrum Alcohol 

• Alcoholetikettering – Expertisecentrum Alcohol