Blog |

Internationale kennisuitwisseling op gebied van geestelijke gezondheidszorg

4 juli 2023

De Joint Action on Implementation of Best Practices in the area of Mental Health (JA ImpleMENTAL) is een initiatief van Europese landen om de mentale gezondheid(szorg) te verbeteren. Tijdens de partnerbijeenkomst in Duitsland wisselden verschillende vertegenwoordigers kennis en updates uit. In dit blog vertelt Faith Thompson over de deelname van het Trimbos-instituut in deze kennismeeting en over de rol die we hebben binnen het evaluatieproces.

Sinds 2021 bundelen 21 Europese landen de krachten in JA ImpleMENTAL. Het project richt zich op het duurzaam implementeren van twee succesvoorbeelden in Europa: de Belgische aanpak van de hervorming van de geestelijke gezondheidszorg op basis van het principe van deïnstitutionalisering en de Oostenrijkse aanpak van suïcidepreventie op meerdere niveas in de maatschappij. Het doel van het driejarige project is om de voordelen van deze twee praktijkvoorbeelden te implementeren in de landen die deelnemen aan JA ImpleMENTAL.

18 tot 20 juni vond een partnerbijeenkomst plaats in Keulen, Duitsland. Tijdens deze vergadering stond het succesverhaal (best practice) uit België centraal, waar het Trimbos-instituut een rol speelt in de evaluatie van het proces. In dit blog schrijft Faith Thompson, projectmedewerker mentale gezondheid en preventie, over haar bezoek aan de vergadering namens het Trimbos-instituut.

Internationale kennis uitwisselen

“Tijdens de derde week van juni reisde ik met mijn collega’s Felix Bolinski en Nina Bos naar Keulen om voor de eerste keer een fysieke vergadering bij te wonen. In deze vergadering bespraken we de huidige status van de implementatie van het eerste succesvoorbeeld in de 11 uitvoerende landen die deelnemen aan de JA ImpleMENTAL.

Onder de aanwezigen bevonden zich vertegenwoordigers, zoals landelijke coördinatoren die verantwoordelijk zijn voor het organiseren van de hervorming in hun land. Maar er waren ook bijvoorbeeld gezondheidswerkers aanwezig die betrokken zijn bij de praktische uitvoering van de hervorming. Tot slot waren er ook internationale experts, gespecialiseerd in verschillende aspecten van de mentale gezondheid.

Naast presentaties door experts, gaven de uitvoerende landen presentaties en webinars over hun huidige vorderingen. Er was voldoende tijd om de aanbevolen vervolgstappen, processen, methoden en hulpmiddelen voor het uitvoeren van de pilot-implementatie in de komende maanden te bespreken, uit te wisselen en kritisch te bekijken.”

Evaluatiesessie

“Op de tweede en laatste dag van de bijeenkomst hebben mijn collega’s en ik een sessie gefaciliteerd over hoe we de implementatie van de hervorming van de Belgische best practice aan het einde van het JAImplementatieproject (in oktober 2024) gaan evalueren vanuit het Trimbos-instituut.

Om te beginnen hebben we Slido gebruikt om interactief de verwachtingen van ons team als evaluatoren van de uitvoerende landen te verzamelen. We hebben dit platform ook gebruikt om informatie samen te vatten over bijvoorbeeld belemmeringen die we tegenkomen. De drie belangrijkste belemmeringen die ons werden meegedeeld, waren: 1. Gefragmenteerde platforms 2. Problemen met betrekking tot kwaliteit/beschikbaarheid en 3. Zorgen met betrekking tot vertrouwelijkheid en gegevensbescherming.”

Felix Bolinski en Faith Thompson tijdens de presentatie.

“De tweede helft van onze sessie was gebaseerd op het werk dat we de afgelopen maanden met provincies hebben gedaan. We hebben individueel met landenteams gewerkt om op maat gemaakte evaluatieplannen op te stellen; in de vorm van het Theory of Change (ToC)-model.

Een ToC-model beschrijft, via een visueel verhaal, hoe (outputs) en waarom (outcomes) een project tot een eindresultaat zal komen. Momenteel hebben we, na het bijwonen van een 1:1-workshop en het invullen van tabellen met specifieke activiteitenclusters in verband met de hervorming van de Belgische geestelijke gezondheidszorg, zeven ToC-modellen ontwikkeld die deze keten van resultaten in zeven landen in kaart brengen. Als we de definitieve input van de overige landen hebben, worden uiteindelijk 11 modellen ontwikkeld.”

Hoe nu verder?

“Onze volgende taak als evaluatoren zal zijn om samen met de landen geschikte, haalbare en tijdgevoelige indicatoren te ontwikkelen die overeenkomen met hun individuele ToC-modellen. Daarom hebben we tijdens het laatste deel van onze sessie het model van elk land uitgeprint en hen gevraagd om binnen hun landenteams te werken aan de ontwikkeling van indicatoren, gericht op het outputniveau. We verzamelden suggesties van landen via hun geannoteerde modellen en via een korte plenaire sessie.

We zullen de zomerperiode besteden aan het gebruik van wat we hebben geleerd tijdens deze tweedaagse bijeenkomst om een set indicatoren op te bouwen. We kijken ernaar uit om deze indicatoren na de zomer te delen met onze internationale collega’s voor feedback!”