Nu u de patiënt toch ziet… geef een kort rookstopadvies.
Of de patiënt nu komt voor een pilrecept, hoestklachten of hoge bloeddruk: een kort gesprek over roken kan in vrijwel elk consult. De meeste rokers verwachten dat zelfs van hun zorgverlener.
Een rookstopadvies kan binnen één minuut. Met elk half uur een tabaksdode in Nederland is zo'n stopminuutje goed besteed.
Ik wil graag...
Stoppen-met-rokenadvies: de VBA+ methode
Het VBA+ (Very Brief Advice Plus) is een bewezen effectieve methode voor zorgverleners: eenvoudig en toepasbaar met drie stappen – vraag, vertel, verwijs. Het kost slechts één minuut en maakt een groot verschil. Geen opgeheven vingertje, maar een positief advies: “Als u wilt stoppen met roken, zijn daar goede methoden voor en ik kan u doorverwijzen.”
Kort stoppen-met-rokenadvies met VBA+: Vraag – Vertel – Verwijs
- Vraag naar rookstatus: “Nu u hier toch bent…Rookt u (nog)?”
- Vertel dat professionele hulp eventueel in combinatie met ondersteunende medicatie het meest effectief is: “Mocht u willen stoppen, dan gaat dat het beste met professionele begeleiding en eventueel pleisters of andere medicatie. Het is gratis. Zou u dit willen?”
- Verwijs warm: Bij interesse of twijfel: “Mag ik uw gegevens delen met een stoppen-met-roken begeleider om een afspraak voor u in te plannen?" Plan zelf direct een afspraak bij begeleider in de eigen organisatie, of bij een begeleider in de buurt.
Belangrijk om te weten: iedere zorgverlener kan een rookstopadvies geven, maar hoeft de begeleiding niet zelf te doen. Er zijn gespecialiseerde rookstopcoaches die gedragsondersteuning bieden, eventueel met medicatie op voorschrift van een arts. De 'plus' van VBA+ is de warme verwijzing: Nederlands onderzoek toont aan dat dit de kans op deelname aan een rookstopbehandeling 17 keer vergroot ten opzichte van alleen een folder meegeven.
Hoe kan het..., wat dóet ze...?
Bekijk de video en ontdek het geheim van dr Smit.
Waarheen verwijzen?
De laatste stap van het VBA+ is een warme doorverwijzing naar professionele hulp. Dit kan bijvoorbeeld direct naar een stoppen-met-roken coachingsbedrijf, een rookstoppoli of een geaccrediteerde coach in de huisartsenpraktijk. Ook een leefstijlzorgloket, rookstopconsulent, POH of doktersassistent kan helpen bij motivatieverhoging en het vinden van het best passende aanbod. Het landelijk aanbod van rookstopcoaches staat op ikstopnu.nl/buurt en in sommige regio’s houdt ook de GGD het aanbod bij.
E-learning Rookstopadvies en extra ondersteuningsmaterialen
Meer weten en doen?
- Volg de gratis en geaccrediteerde e-learning ‘Het stoppen-met-rokenadvies. Hoe geef ik dat?’ voor extra verdieping.
- Volg de gratis de geaccrediteerde nascholing voor huisartsen en praktijkondersteuners, met praktische do’s en don'ts.
- Download nu de gratis compacte kenniskaart met praktische gesprekstechnieken, heldere richtlijnen, wetenschappelijk onderbouwde feiten en antwoorden op veelgestelde vragen.
- Download en print het VBA+ zakkaartje met de drie VBA+ vragen uitgeschreven.
- Download een wachtkamerfilmpje voor weergave op de wachtkamerschermen van de praktijk met een korte uitleg over de voordelen van stoppen met roken en de oproep om hierover in gesprek te gaan met de arts of zorgverlener.
- Wetenschappelijke achtergrondinformatie staat in de Factsheet Rookstopadviesmethoden en op VBA+: effectieve aanpak om patiënten te verbinden met hulp.
- Het VBA+ is opgenomen in de richtlijn over tabaksontmoediging in het ziekenhuis van de Federatie Medisch Specialisten.
- Voor de huisartsenzorg is informatie over het VBA+ opgenomen in de praktijkhandleiding Leefstijl Stoppen met Roken.
Praktijkvoorbeeld Rookstopadvies (VBA+)
Wat RookStopZorg doet
In Nederland roken meer dan 2,5 miljoen mensen en er overlijden nog steeds jaarlijks 20.000 mensen aan de gevolgen van roken. Het doel van RookStopZorg is dat iedere zorgverlener in Nederland het rookgedrag van rokers bespreekbaar maakt, een stopadvies geeft, basale ondersteuning biedt en doorverwijst indien nodig. Het geven van een stopadvies kan in een kort gesprek.
Kortom: stoppen met roken krijgt prioriteit in de zorg en stoppen-met-rokenzorg is goed bereikbaar voor alle rokers.
Wie zijn RookStopZorg?
- Esther Croes, epidemioloog en opdrachtgever
- Olga van der Vorst, projectleider
- Anne-Marie Kan, campagnestrateeg
- Kim Appel, wetenschappelijk medewerker
- Kristina Duval, ontwikkelaar scholing voor zorgprofessionals
Contact opnemen? Stuur een mail naar rookstopzorg@trimbos.nl.
Platform stoppen met roken
Dit platform is ontwikkeld om ervaringen in de stoppen-met-rokenzorg te delen, vragen te stellen of antwoorden te geven aan andere zorgverleners. Ook kunnen zorgverleners elkaar met tips ondersteunen. Het platform is bedoeld voor alle artsen, verpleegkundigen, praktijkondersteuners en zelfstandige stoppen-met-rokencoaches die vragen of kennis hebben over stoppen-met-rokenzorg.
Ga naar het www.platformsmr.nl.