Pedagogische beloftes

MBO Utrecht werkt net zoals veel andere mbo-instellingen met de ondersteuningspiramide. Dit model gaat ervanuit dat de basisbegeleiding voor ongeveer 80% van de studenten voldoende zou moeten zijn en dat ongeveer 20% van de studenten extra ondersteuning nodig heeft. Beleidsadviseur Map Koers, begeleider van de werkgroep studentbegeleiding, vertelt: “Samen hebben we in kaart gebracht wat de basisbegeleiding in het onderwijs bij ons inhoudt, en wat ervoor nodig is om dat goed uit te voeren. Bij alle opleidingen van de instelling hebben we over deze vragen dialoog-sessies gevoerd met docenten. We hebben dit uitgewerkt in zeven pedagogische beloftes, zoals ‘leren doen we samen’, ‘iedereen hoort erbij’ en ‘we dagen je uit’. Vervolgens hebben we per opleiding tien studenten geïnterviewd over de vraag: hoe ervaar jij die pedagogische beloftes in de praktijk?” Hieruit kwam bijvoorbeeld naar voren dat studenten vinden dat ze te weinig worden uitgedaagd. Map: “De pedagogische beloftes geven ons een duidelijk kader waar we op terug kunnen komen. Ik hoop dat we vanaf nu jaarlijks met studenten dialoogsessies hierover gaan voeren.”

Een brede, preventieve aanpak

Het Team Studentenwelzijn biedt aanvullende ondersteuning aan studenten die niet door het onderwijsteam geboden kan worden. Tot een aantal jaar geleden was dit team veel bezig met brandjes blussen en ad-hoc inspelen op wat er speelde bij studenten. Teamleider Nora Rahmani wilde daar graag verandering in brengen: “Ik wilde toe naar een holistische benadering, waarbij we rekening houden met de diverse behoeften, achtergronden en capaciteiten van studenten. En ons vooral richten op de talenten van studenten, het inclusiever maken en meer doen aan preventie en voorlichting. Het gaat niet alleen om het moment dat een student bij ons komt met een hulpvraag, maar eigenlijk al vanaf het moment dat je bij ons op school komt. Dat je niet als een nummertje wordt gezien, maar we je welkom heten. Dat je in de klas het gevoel hebt dat je erbij hoort, dat je wordt gezien en erkend.” Deze brede en preventieve manier van kijken naar welbevinden is nog wel een kwestie van wennen en omdenken. “Het zit in kleine dingen, zoals een student begroeten bij binnenkomst. Dat begint nu meer aandacht te krijgen.”

Ondersteunen van docententeams

Team Studentenwelzijn heeft ook meer ingezet op het ondersteunen van docententeams, zodat zij studenten beter kunnen begeleiden. Nora vertelt hierover: “We gaan met docententeams in gesprek als studenten worden aangemeld voor ondersteuning. Waar ligt het precies aan? Wat hebben jullie zelf al ondernomen? En soms ook: waarom worden we nu pas ingeschakeld? Hoe kan het dat een student met een taalontwikkelingsstoornis pas wordt aangemeld voor ondersteuning in de laatste periode op school? Hoe kunnen we dat in de toekomst voorkomen? We proberen samen met docenten een analyse te maken, zodat we beter kunnen inzetten op preventie.” Docenten(teams) kunnen vervolgens ondersteuning krijgen in de vorm van klassenobservaties, training of coaching. Denk bijvoorbeeld aan een training over hoe je beginnende problematiek bij studenten kunt signaleren, of een training motiverende gespreksvoering.

Een sprankelend team

Wanneer het goed gaat met het welbevinden van docenten, is het makkelijker voor hen om een positieve omgeving te creëren in de lessen en om goede relaties op te bouwen met studenten . Map ziet dit terug in de praktijk: “Er zijn teams die heel erg aan het buffelen zijn en het best wel zwaar hebben. Dan zie je al snel dat het vervolgens bij studenten niet anders is.” Het werkt ook andersom: als het goed gaat met het team, heeft dat een positief effect op studenten. Gezamenlijke professionalisering als docententeam rondom het thema welbevinden kan daar een bijdrage aan leveren, ziet Map: “Ik moet denken aan de opleiding Kind en Onderwijs, dat is echt zo’n sprankelend team. Het is zeker niet dat daar geen problemen voorkomen bij studenten, maar het team werkt daar samen aan. Dat doen ze door in te zetten op professionalisering. Wekelijks hebben ze bijvoorbeeld intervisie, verdiepen ze zich in een thema of ontwikkelen ze nieuwe tools. Dat maakt dat iedereen enthousiast en betrokken blijft.”