Inspiratieverhaal - Studenten kunnen gratis kleding, leesboeken of fruit pakken
Studenten leren beter als ze lekker in hun vel zitten. In dit praktijkvoorbeeld lees je hoe het Astrum College in Velp aan de slag gaat met mogelijke oorzaken van verminderd welbevinden. De school werkt bijvoorbeeld samen met een team van student-ambassadeurs aan mentale gezondheid en prestatiedruk. Ook hebben ze allerlei praktische oplossingen ontwikkeld voor geldstress, en ze betrekken stage-bedrijven en andere onderwijsinstellingen bij de aanpak van stagediscriminatie.
Student-ambassadeurs doen zelf onderzoek
Bij het Astrum College maakt een groep student-ambassadeurs mentale gezondheid bespreekbaar op school. Dat doen zij vanuit het Geestkracht-project. De student-ambassadeurs hebben zelf een onderzoek uitgevoerd onder hun medestudenten. Sandra Geurds, manager studentondersteuning, vertelt: “Uit de uitkomsten van de vragenlijst bleek dat meer dan de helft van de studenten weleens mentale problemen ervaart. Dit bespreken ze niet zo snel op school, maar ze houden het voor zichzelf of ze zoeken leeftijdsgenoten op. Studenten voelen zich mentaal met name niet goed vanwege ervaren prestatiedruk en stress.”
Welbevinden bespreekbaar maken in de klas
De student-ambassadeurs hebben de uitkomsten van hun onderzoek gepresenteerd aan de coördinatoren studentondersteuning. Elke opleiding heeft zo’n coördinator die monitort hoe het gaat met de studenten. Sandra: “Die presentatie gaf al het effect: ‘wow, zijn er zoveel studenten die daar last van hebben?’ Er is een stukje bewustwording gecreëerd: we moeten echt iets met dit thema. We zijn nog aan het kijken hoe we daar het beste invulling aan kunnen geven, bijvoorbeeld door alle studenten een lessenreeks te laten volgen over mentale gezondheid.” De student-ambassadeurs hebben daarnaast ook bijgedragen aan het inrichten van een stilte/gebedsruimte op school, waar studenten tot rust kunnen komen of kunnen bidden.
Financiële stress verminderen
Studenten geven aan dat ze naast prestatiedruk ook stress ervaren door financiële zorgen. Het Astrum College speelt daar op verschillende manieren op in. Docent Lieke Brugman geeft een aantal voorbeelden: “We hebben een kledingrek staan waaruit studenten gratis kleding kunnen pakken. Ook zijn er gratis leesboeken, fruit en menstruatieproducten voor studenten. Verder kunnen studenten onder begeleiding van de studenten van Sport en Bewegen gratis sporten. Dat is opgezet door de Gezonde School coördinator in samenwerking met de stagiaires van Lokaal Vitaal.”
Aandacht voor het welbevinden van docenten
Medewerkers kunnen ook gebruik maken van het sportaanbod en een onderwijsmanager geeft wekelijks een yogales voor docenten. Aandacht voor het welbevinden van docenten is volgens Lieke belangrijk, omdat hun welbevinden invloed heeft op het welbevinden van de student. “Als docent wil je altijd alle aandacht en betrokkenheid hebben voor een student, ook als er 25 studenten in een klas zitten, wil je oog hebben voor elke student.” Volgens Lieke spelen onderwijsmanagers en collega’s een belangrijke rol in het werken aan welbevinden van docenten: “Onze onderwijsmanager en ons team zijn heel erg betrokken. Mijn onderwijsmanager vraagt vaak hoe het gaat en investeert tijd in attenties, kaartjes, appjes en bellen.”
Regionale samenwerking om stagediscriminatie tegen te gaan
Het Astrum College werkt samen met omliggende mbo- en hbo-instellingen. Beleidsadviseur onderwijsadvisering Margriet Sluiter zegt hierover: “We hebben de opdracht gekregen om een meldpunt voor stagediscriminatie op te zetten. Dat willen we graag gezamenlijk doen met andere instellingen in de regio, omdat we ook in dezelfde vijver van stage-bedrijven vissen.” Uit onderzoek weten we dat alledaagse ervaringen met racisme en discriminatie schadelijk kunnen zijn voor de mentale gezondheid van jongeren met een migratieachtergrond . Het is voor hen lastiger om een stageplek te vinden . “Veel collega’s zeggen: stagediscriminatie speelt bij ons niet. Maar als je studenten bevraagt dan blijkt het heel veel voor te komen, in allerlei vormen. Wij moeten ervoor zorgen dat begeleiders stagediscriminatie herkennen en de signalen oppikken bij de student.” De komende tijd gaat het Astrum College hier samen met andere onderwijsinstellingen verder mee aan de slag. Naast stagediscriminatie gaat de instelling ook in bredere zin het gesprek aan met stage-bedrijven over het thema welbevinden.
Van beleid naar uitvoering in de praktijk
Het Astrum College zet allerlei activiteiten en maatregelen in om het welbevinden van studenten te vergroten. De instelling ziet tegelijkertijd ook nog veel kansen om de aanpak te versterken en meer volgens een integrale aanpak te gaan werken. Sandra: “Op beleidsniveau zijn er doelen en afspraken gemaakt, maar die zijn nog heel breed. De mensen op de werkvloer hebben we nog niet allemaal mee.” Margriet vult aan: “Ik denk dat we onszelf ook even de tijd moeten geven om dat goed neer te zetten en aan alle facetten te blijven denken.”
Vragen?

Wat is integraal werken aan welbevinden?
Mbo-instellingen die integraal werken aan welbevinden zorgen voor een combinatie van acties en maatregelen die elkaar versterken, op alle niveaus in en om de school. Er is geen vaste integrale aanpak die je op elke instelling kunt uitvoeren. Het is juist belangrijk dat je kiest voor acties en maatregelen die passen bij jouw studenten, jouw medewerkers en de (school)context.
Tips en tools
Ben je ook werkzaam op een mbo school(locatie) en wil je aan de slag met integraal werken aan welbevinden? Op de mbo-webpagina van Welbevinden op School vind je onder meer een stappenplan en handige tools.
Wil je weten wat je kunt doen tegen stagediscriminatie? Lees dan dit rapport van het Verwey-Jonker instituut.
Hulp en ondersteuning
Welbevinden op School biedt trainingen en workshops aan over integraal werken aan welbevinden. Deze trainingen en workshops zijn voor professionals binnen en buiten de school, zoals teamleiders, Gezonde School-coördinatoren, zorg-/ondersteuningscoördinatoren, LOB-coördinatoren, studieloopbaanbegeleiders, Gezonde School-adviseurs en gedragswetenschappers (zoals schoolpsychologen). Het doel is om deze professionals te helpen zich bekwaam te voelen, zodat zij zelfstandig aan de slag kunnen met welbevinden op hun school of de scholen die zij ondersteunen.
Wil je meer weten over ons aanbod? Kijk dan hier voor meer informatie. Of stuur een mail naar welbevinden@trimbos.nl.
Gelijke kansen op welbevinden
Welbevinden op School is een samenwerking van het Trimbos-instituut en Pharos expertisecentrum gezondheidsverschillen. Pharos heeft als missie om gezondheidsverschillen terug te dringen, zodat iedereen de kans heeft om even lang en gelukkig te leven. Die missie streeft Pharos, samen met Trimbos, ook na binnen Welbevinden op School, specifiek gericht op jongeren met een verhoogd risico op sociaaleconomische gezondheidsverschillen.
Werken aan welbevinden en kansengelijkheid

De Gezonde School-aanpak
Welbevinden op School is kennispartner van Gezonde School. Gezonde School brengt de kennis van Welbevinden op School met de Gezonde School-aanpak in de praktijk. De aanpak helpt scholen om structureel bij te dragen aan een goede gezondheid van leerlingen en medewerkers. Scholen die werken met de aanpak kiezen zelf met welke gezondheidsthema’s ze aan de slag gaan - welbevinden is één van de thema’s.
Werken aan welbevinden via de Gezonde School-aanpak
