Een veilige ondergrens voor alcoholgebruik rondom de zwangerschap bestaat niet. Alcoholgebruik vóór en tijdens de zwangerschap brengt risico’s met zich mee. Nog niet iedereen weet dit en stopt op tijd met alcohol drinken. Daarom helpen we zorgverleners bij het bespreken van alcoholgebruik en het adviseren van de nulnorm. Samen zorgen we zo voor een alcoholvrije start voor ieder kind.
Met de Taskforce Alcoholvrije Start willen we zorgverleners in en rondom de geboortezorg motiveren om alcohol met (aanstaande) ouders te bespreken en samen hetzelfde advies uit te dragen, de nulnorm. Dat betekent geen alcohol drinken vóór en tijdens de zwangerschap en tijdens de borstvoedingsperiode.
Ontdek waarom dit belangrijk is, wat je kan doen en hoe collega’s dit aanpakken.
Op deze pagina
Waarom een alcoholvrije start belangrijk is
Alcoholgebruik vóór en tijdens de zwangerschap vergroot de kans op een miskraam, vroeggeboorte en een laag geboortegewicht. Daarnaast vergroot alcoholgebruik tijdens de zwangerschap het risico op Feutaal Alcohol Spectrum Disorder (FASD) Dat is de verzamelterm voor alle verschillende afwijkingen en complicaties bij kinderen door alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Denk bijvoorbeeld aan groeiproblemen, gezichtsafwijkingen, neurologische afwijkingen en gedragsproblemen. Voor FASD is geen geneesmiddel, een kind blijft hier heel zijn leven last van hebben.
De risico's van alcoholgebruik zijn er al veel eerder dan veel mensen weten. Als zorgverlener kun je alcoholgebruik bespreken, op tijd signaleren en zorgen voor ondersteuning voor de (aanstaande) zwangere, de partner en het (ongeboren) kind.
Gynaecoloog Melek Rousian vertelt in deze video meer over de risico's van alcohol vlak voor de zwangerschap.
Het veiligst is daarom om rondom de zwangerschap geen alcohol te drinken.
Wat jij kan doen
Het eerste wat je als zorgprofessional kunt doen is alcoholgebruik bespreken en (aanstaande) ouders voorlichten over het effect van alcohol op het (ongeboren) kind. Zo maak je hen bewust van de risico’s.
Daarna kun je hen ondersteunen bij stoppen met drinken rondom de zwangerschap. Zo kun je (aanstaande) ouders verwijzen naar meer informatie over alcoholgebruik tijdens de zwangerschap en laten weten waar ze tips voor een gezonde leefstijl kunnen vinden. Als stoppen met alcoholgebruik erg moeilijk is, dan kun je verwijzen naar passende ondersteuning.
Met onze scholing leer je hoe je alcoholgebruik op een open manier bespreekt. Dat is belangrijk, want door niet te oordelen, sluit je goed aan bij je gesprekspartner.
Inspiratie: verhalen uit de praktijk

Veel wensouders weten niet hoe groot de impact is van een ongezonde leefstijl op hun kinderwens. Mijn taak is hen te helpen om hun leefstijl te optimaliseren, zodat de kans op een gezonde zwangerschap groter wordt.
Of je nu verloskundige bent, echoscopist, kraamverzorgende of gynaecoloog: allemaal hebben ze contact met (aanstaande) ouders. Ontdek hoe jouw collega’s in de zorg alcoholgebruik bespreken in hun dagelijkse praktijk. Laat je inspireren door hun verhalen.
Informeer over alcohol en vraag door
Veel mensen weten niet dat je beter geen alcohol kunt drinken als je probeert om zwanger te worden. Tessa Cox, arts voortplantingsgeneeskunde en Melek Rousian, Gynaecoloog-perinatoloog, vertellen hoe ze stellen met een kinderwens voorlichten.
Maak alles bespreekbaar rondom zwangerschap
Drie geboortezorgprofessionals vertellen hoe ze alcoholgebruik bespreken, zonder het onderwerp onnodig zwaar te maken. Zo benadrukken ze de positieve effecten van een alcoholvrije zwangerschap en bespreken ze het samen met voeding en beweging.
Alcohol bespreken zónder wijzend vingertje
Verschillende Taskforceleden vertellen vanuit hun eigen zorgachtergrond waarom alcoholgebruik nog weinig wordt besproken. Ontdek wat er nodig is in de geboortezorg en jeugdgezondheidszorg om dit wel te doen.
Van alcoholvrij zwanger naar alcoholvrij opvoeden
Het houdt niet op na de zwangerschap, bij het geven van borstvoeding is het belangrijk om geen alcohol te drinken. En ook daarna: het drinkgedrag van de ouders beïnvloedt later ook het alcoholgebruik van de kinderen. Daarom vinden we vanuit de Taskforce Alcoholvrije Start het gesprek over alcohol ook na de zwangerschap belangrijk. Meer informatie hierover vind je bij campagnes van NIX18 en Zien drinken, doet drinken.
Deelnemende organisaties
