Erkende interventie: Omgaan met psychotische symptomen

Doel van de module is dat deze mensen over de vaardigheden beschikken om een zo zelfstandig mogelijk leven te leiden met hun psychotische stoornis; dat ze gaan herkennen wat de symptomen en prodromale verschijnselen van de psychose zijn en weten wat ze zelf kunnen doen om verergering van klachten te voorkomen.

Doelgroep

De Liberman module Omgaan met psychotische symptomen is bedoeld voor cliënten die last hebben van psychotische symptomen en vaardigheden missen in het omgaan met deze symptomen; meestal mensen met schizofrenie of psychotische stoornissen en in een enkel geval met een bipolaire stoornis met psychotische episoden.

Aanpak

De Liberman modules zijn vaardigheidstrainingen. Dat betekent dat volgens een vaste structuur en via kleine stapjes vaardigheden voor het dagelijkse leven worden aangeleerd. De methode is die van errorless learning of leren door succeservaringen; deelnemers kunnen geen fouten maken, want de stappen worden aangepast aan hun vermogens. Omdat deze methode deelnemers ook intrinsiek motiveert, is het niet noodzakelijk dat de deelnemers bij de start van de training al over een uitgebreide motivatie beschikken.

Materiaal

De module bestaat uit een handleiding voor de trainer (hulpverlener), een werkboek voor de deelnemer en een instructie-DVD. Daarnaast wordt een CD-rom geleverd met een PowerPoint die kan worden gebruikt bij de lessen en waar desgewenst posters van kunnen worden gemaakt ter ondersteuning van de verbale instructies.

Onderbouwing

De module is gebaseerd op effectief gebleken principes uit de leertheorie en de (cognitieve) gedragstherapie. Daarnaast is kennis toegepast m.b.t. de cognitieve mogelijkheden en beperkingen van mensen met ernstige psychiatrische stoornissen, in het bijzonder met schizofrenie, die in veel neurobiologische studies naar voren zijn gekomen. De module is uitgebreid getest in verschillende landen.

Onderzoek

Uit diverse buitenlandse RCT's komt naar voren dat deze module effectief is als het gaat om een toename van kennis en vaardigheden, sociaal functioneren en vermindering van terugval/heropname.

Multidisciplinaire Richtlijnen

De Liberman modules zijn opgenomen in de Richtlijn Schizofrenie (2012); aanbevolen wordt om de toepassing ervan samen te laten gaan met goede trials, omdat de evidentie nog beperkt is.

Goed onderbouwd

De Liberman module Omgaan met psychotische symptomen is goed theoretisch onderbouwd. Uit diverse buitenlandse RCT’s komt naar voren dat deze module effectief is als het gaat om een toename van kennis en vaardigheden, sociaal functioneren en vermindering van terugval/heropname. In Nederland is nog onvoldoende onderzoek gedaan naar de effectiviteit.

Download volledige omschrijving