Zorg in de laatste levensfase moet beter bij mensen met een ernstige psychische aandoening

Goede palliatieve zorg is gericht op kwaliteit van leven en afgestemd op de individuele behoeften, wensen en waarden van de patiënt en hun naasten. Bij mensen met (ernstige) psychische aandoeningen krijgt dit nog te weinig aandacht. Dat is jammer, want het gaat hier om een groep mensen die een verhoogd risico hebben op vele lichamelijke aandoeningen, waardoor zij een groter risico hebben vroegtijdig te overlijden. Het is ook een groep die relatief vaak zorgmijdend is waardoor ze (te) laat of niet aanklopt met klachten bij de huisarts.

Weinig kennis over palliatieve zorg bij GGZ

Vaak is de GGZ hulpverlener de enige zorgverlener die deze patiënten ziet. Juist in de GGZ is er nog weinig kennis over palliatieve zorg. Ook zijn er weinig faciliteiten, zoals hospices, voor mensen met ernstige psychische aandoeningen in de laatste levensfase. Er zijn in Nederland bijna 300 hospices en slechts een paar nemen mensen met ernstige psychische aandoeningen op.

Toolkit proactieve palliatieve zorg in de GGZ

In 2021 ontwikkelde Karin den Boer – Verpleegkundig specialist GGZ en onderzoeker palliatieve zorg  – de toolkit  ‘Proactieve palliatieve zorg in de GGZ’.  Met deze toolkit zijn goede resultaten behaald. Tijdens het testen voelden GGZ-zorgverleners zich geholpen in het palliatieve zorgproces. Er werd ook vaker en tijdig gesproken met de patiënt en naasten over hoe deze zorg er voor hen uit moest zien. Ook stimuleerde de werkwijze uit de toolkit de samenwerking tussen de GGZ en palliatieve zorg experts.  En hoe beter deze samenwerking verliep, hoe beter de palliatieve zorg werd.

Nieuw project over het gebruik van de toolkit

Daarom start er nu een nieuw project waarbij er gekeken wordt naar het gebruik van de toolkit en de samenwerking tussen verschillende zorgpartijen in de regio Zuid-Holland. Het gaat hierbij om zorgpartijen zoals ziekenhuizen, hospices, huisartsen, de GGZ, verslavingszorg en (vertegenwoordigers van) patiënten en naasten. Het project heet “Proactieve palliatieve zorg voor mensen met een psychische aandoening: naar optimale transmurale samenwerking” en is een samenwerking tussen Antes (onderdeel van Parnassia Groep), Hogeschool Inholland, het Trimbos-instituut en Agora. Naast het gebruiken van de toolkit en de samenwerking tussen verschillende zorgpartijen in de regio Zuid-Holland zal er bekeken worden hoe de aanpak ook landelijk succesvol kan worden uitgerold.

Dit project is mogelijk gemaakt door ZonMw- programma Palliantie II,  ondersteund door CZ, het Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam en omstreken en heeft een looptijd van 36 maanden. Gedurende de looptijd van het project geven we regelmatig een update over de voortgang van dit project.

Contactgegevens

Hoofdonderzoeker; Karin den Boer, k.boer@anteszorg.nl

Projectleider: dr. Stasja Draisma, s.draisma@trimbos

Over Antes

Antes is specialist in psychiatrie en verslaving. Ze wil volwassenen en ouderen met (ernstige) psychische problemen de juiste zorg bieden, op het juiste moment, zo intensief als mogelijk maar niet langer dan nodig. Wij nemen daarbij het herstel van onze cliënten als uitgangspunt. Samen met de cliënt en diens naastbetrokkenen werken wij aan het hervinden en behouden van de regie over het leven.

Over Agora

Agora is een onafhankelijke kennis- en ontwikkelorganisatie. Wij willen dat mensen met een ongeneeslijke ziekte en hun naasten hun leven thuis kunnen inrichten op een manier die past bij hun wensen, waarden en sociale omgeving. We streven naar integrale aandacht voor palliatieve zorg vanuit vier dimensies: fysiek, sociaal, psychisch en zingeving. Dit noemen we een sociale benadering van palliatieve zorg. Om dat te bereiken ondersteunen wij professionals en organisaties bij goede lokale samenwerking rondom mensen in de palliatieve levensfase. www.agora.nl

Over het Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam & Omstreken

Het Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam & omstreken (NPZR&o) is een samenwerkingsverband van organisaties die werkzaam zijn op het gebied van palliatieve zorg. Dit zijn zorgaanbieders, kenniscentra, vrijwilligersorganisaties en belangenorganisaties van zorgvragers. Een belangrijke rol van Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam en omstreken (NPZR&o) is verbindingen tot stand brengen tussen alle zorgaanbieders in de regio. https://palliaweb.nl/netwerk-rotterdam

Over Hogeschool Inholland

Bij Hogeschool Inholland leiden we zelfstandig denkende professionals op en ontwikkelen we praktijkgerichte kennis. Zo leveren we een betekenisvolle bijdrage aan de inclusieve wereld van morgen, aan een duurzame leefomgeving en een veerkrachtige samenleving. Dit doen we verspreid op diverse locaties over de Randstad en op diverse gebieden: van gezondheid tot economie en van techniek tot onderwijs. Met ons onderwijs en praktijkgericht onderzoek dragen we bij aan de vitaliteit van het metropolitane gebied waarin we wonen, werken en recreëren. En aan de samenleving als geheel.

Over het Trimbos-instituut

Het Trimbos-instituut is hét onafhankelijke kennisinstituut voor mentale gezondheid, het gebruik van alcohol, tabak en drugs en over gamen, digitale balans en gokken. Wij staan voor een mentaal gezonde samenleving waarin iedereen naar vermogen mee kan doen, mensen zoveel mogelijk regie hebben over hun eigen leven en zich verbonden voelen met elkaar. Een samenleving waarin mensen zich bewust zijn van de risico’s van middelengebruik en schade door gebruik wordt voorkomen. Een samenleving waar mensen zorg hebben voor zichzelf, voor elkaar en voor hun omgeving.