Nieuwe KOPP/KOV boekjes worden veel ingezet door zorgprofessionals

Nieuwe KOPP/KOV boekjes worden veel ingezet door zorgprofessionals

Het Trimbos-instituut lanceerde afgelopen oktober de nieuwe informatieboekjes voor (toekomstige) ouders met psychische of verslavingsproblemen en hun kinderen. De reeks van 6 nieuwe boekjes en 11 informatiekaarten voor verschillende leeftijdsgroepen werd gefinancierd door Stichting Kinderpostzegels Nederland. Het informatiemateriaal werd enthousiast ontvangen door zorgverleners en ouders bleek uit onze evaluatie. En dat zagen we ook terug in de snel oplopende bestellingen. 

KOPP/KOV (voorheen KOPP/KVO) staat voor Kinderen van Ouders met Psychische Problemen (KOPP) en Kinderen van Ouders met een Verslaving (KOV). Het kan gaan om één of beide ouders. Nederland telt jaarlijks 405.000 ouders met een psychische stoornis en/of verslaving. Meer informatie

We zijn inmiddels 8500 online downloads en meer dan 10.000 fysieke informatieboekjes en pakketjes informatiekaarten verder. Het merendeel van de fysieke boekjes is besteld door een divers gezelschap aan professionals werkzaam bij ongeveer 100 verschillende organisaties in de volwassen en jeugd ggz, de verslavingszorg, het onderwijs en in het sociale domein. Wij vroegen hen via een vragenlijst de boekjes te beoordelen en 27 professionals reageerden.

Informatieboekjes helpen bij het gesprek over ouderschap

Professionals zijn gevraagd hoe ze de informatieboekjes inzetten of van plan zijn in te zetten. De meeste professionals bieden de boekjes aan de gezinnen aan als zij al in gesprek zijn over de invloed van de psychische of verslavingsproblematiek van de ouder op het kind. De materialen dienen in dat geval als aanvulling op die lopende gesprekken. Daarnaast worden de materialen wel eens ingezet om een gesprek te starten, ook wanneer het kind geen (zichtbare) problemen ervaart. Professionals geven de boekjes aan de ouders, de kinderen of aan hen gezamenlijk. De boekjes zijn ook gemaakt voor naasten- bijvoorbeeld partners of ouders. De praktijk wijst echter uit dat zorgverleners ze nog weinig aanreiken aan deze doelgroep.

De handreiking met informatie over de boekjes is door meer dan de helft van professionals gelezen. De handreiking legt volgens allen duidelijk uit hoe de boekjes en kaarten kunnen worden ingezet en biedt voldoende informatie over waar je als professional meer kennis kan opdoen over KOPP/KOV.


KOPP/KOV informatie- en voorleesboekjes from Trimbos-instituut on Vimeo.

Vormgeving en taalgebruik aantrekkelijk en sluit goed aan bij de leeftijd

We vroegen de professionals hun mening over de inhoud en vormgeving van de boekjes. Van de 27 professionals waren 21 tot 23 het helemaal of behoorlijk eens met de stellingen dat de vormgeving aantrekkelijk is, de teksten niet stigmatiseren of veroordelen, het taalgebruik past bij de leeftijden waar de verschillende boekjes zich op richten, dat de opdrachten en vragen in de boekjes een nuttige toevoeging zijn en dat de inhoud goed aansluit bij de vragen en zorgen van de kinderen en ouders.

“Ik lees het fysieke boekje samen met het kind en pak het er ook vaak bij voor psycho-educatie. De online boekjes kan ik gemakkelijk mailen”, aldus een psycholoog.

Van de bevraagde professionals konden er 14 aangeven hoe de gezinnen reageerden op de boekjes. Bij 11 werden de boekjes positief ontvangen door de ouders en kinderen en 3 waren (gedeeltelijk) minder enthousiast. De andere professionals leken de boekjes nog niet te hebben voorgelegd aan de gezinnen. Dit zou  te maken kunnen hebben met de beperkingen wegens de coronamaatregelen.

“De boekjes spreken de kinderen aan. Ze wilden graag aan de slag met de opdrachtjes en vragen”, aldus een professional.

Verbeterpunt is onder andere het nog wat ingewikkelde taalgebruik voor kinderen en ouders met een licht verstandelijke beperking. Daarnaast noemde een professional dat de ervaringsverhalen in de boekjes veel herkenning bieden, maar nog onvoldoende beschrijven hoe die kinderen uiteindelijk zijn omgegaan met de situatie.

Alle materialen zijn gratis te downloaden en (tegen kostprijs) te bestellen.

Binnenkort beschikbaar: uitbreidingsset informatiekaarten

Binnenkort is er een uitbreidingsset van 5 nieuwe informatiekaarten beschikbaar in onze webwinkel. Deze kaarten bevatten uitleg en ervaringsverhalen over PTSS, autisme, ADHD, niet-aangeboren hersenletsel en dementie op jonge leeftijd.

  • Sammie en Noah
    Voorleesboekje voor kinderen van 2 tot 4 jaar
    Downloaden 
  • Het weerbericht van mijn ouders
    Voorleesboekje voor kinderen van 5 tot 8 jaar
    Downloaden
  • Bij ons thuis
    Boekje voor kinderen van 9 tot 12 jaar
    Downloaden
  • Als het waait in huis
    Boekje voor jongeren vanaf 13 jaar
    Downloaden
  • Een knipoog en een knuffel
    Boekje voor ouders met psychische en/of verslavingsproblemen
    Downloaden
  • Mentaal klaar voor je baby
    Boekje voor aanstaande en nieuwe moeders (of andere opvoeders) met psychische en/of verslavingsproblemen en de mensen om hen heen
    Downloaden
  • KOPP-KOV Informatiekaarten
    Uitleg voor kinderen over verschillende soorten psychische problemen of verslaving van hun ouder
    Downloaden
  • Handreiking informatieboekjes KOPP/KOV
    Informatie voor professionals over de inzet van KOPP/KOV informatieboekjes en kaarten
    Downloaden

Meer over dit thema