Als studentenbegeleider en/of preventiewerker hebt u een belangrijke rol bij het (vroeg) signaleren van en bespreekbaar maken van (schade door) alcoholgebruik onder studenten.
Het drinken van alcohol wordt vaak gezien als kenmerkend onderdeel van de studentencultuur. Studenten drinken bijvoorbeeld meer alcohol dan hun niet-studerende leeftijdsgenoten. In de nieuwe factsheet “Alcohol en Studenten” wordt op basis van literatuuronderzoek gekeken naar de redenen waarom studenten alcohol drinken en wat de gevolgen hiervan zijn. Het Trimbos-instituut wil met deze factsheet de kennis over alcoholgebruik onder hbo- en wo-studenten bij studentenbegeleiders en preventiemedewerkers vergroten.
Kernpunten uit de factsheet:
- De Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs 2023 (MMMS) laat zien dat 85% van de deelnemende studenten in de afgelopen twaalf maanden alcohol heeft gedronken.
- Van de studenten die deelnamen aan de MMMS drinkt 10 procent overmatig, 16 procent zwaar, 39 procent riskant en 4 procent heeft een mogelijke afhankelijkheid van alcohol, waarbij een verwijzing naar een instelling voor verslavingszorg (IVZ) wordt aangeraden.
- Uit eerder onderzoek blijken de volgende factoren samen te hangen met alcoholgebruik onder studenten:
- Mentale gezondheidsproblemen (e.g. depressie-/angstklachten, verminderde levenstevredenheid en gevoelens van levensmoeheid);
- Lichamelijke gezondheidsproblemen (e.g. slaapproblemen, alcoholvergiftiging, hersenschade, seksueel overdraagbare aandoeningen en levensbedreigende ziekten).
- Uit de MMMS blijken de volgende factoren samen te hangen met riskant drinken onder studenten:
- Sociaal-demografische factoren (i.e. studenten die zich identificeren als man, 16-25 jaar oud zijn, uitwonend zijn en geen migratieachtergrond hebben);
- Studiegerelateerde factoren (i.e. voltijd studeren, lidmaatschap bij een studentenvereniging en huidige studieschuld);
- Overige factoren (i.e. slachtoffer van seksueel geweld en slachtoffer van fysiek geweld).
- Het is van belang dat studentenbegeleiders en preventiemedewerkers zich bewust zijn van de lichamelijke, mentale en maatschappelijke gevolgen die studenten door hun alcoholgebruik kunnen ervaren.
Studentenbegeleiders en preventiemedewerkers kunnen sleutelpersonen zijn in het (vroeg)signaleren en bespreken van alcoholgebruik onder studenten. Daarmee kunnen ze studenten ondersteuning geven en motiveren om te stoppen, te minderen of hulp te zoeken. In deze factsheet staan tools en tips.