Beste gemeenten, heropening horeca is kans voor cultuuromslag
De afgelopen maanden was het rustig op de spoedeisende hulp als het gaat om dronken pubers en letselschade door uitgaansgeweld. Hoe kunnen gemeenten ervoor zorgen dat dat ook na 1 juni zo blijft, als de horeca weer open gaat?
Vanaf 1 juni gaat de Nederlandse horeca weer langzaam open. De terrassen zullen worden gevuld met een mix van ontlading, ontmoeting, zon, vakantiegevoel, eindexamenvreugde en alcohol. Het wordt een interessante tijd voor lokaal alcoholbeleid: met bezoekers die zin hebben in een feestje, maar afgelopen maanden soms ook veel frustratie en stress hebben opgebouwd; boa’s die niet alleen de drank- en horecawet, maar ook de anderhalvemeternorm moeten handhaven en daarbij steeds meer weerstand ervaren. En horeca die met allerlei regels te maken krijgt, maar de komende tijd ook een flinke omzet wil draaien om het hoofd boven water te kunnen houden.
Dit is het moment
Hoe kunnen gemeenten deze uiteenlopende belangen en emoties in goede banen leiden? Daar komt van alles bij kijken en goed alcoholbeleid hoort daar zeker bij. Is dit dan ook een pleidooi om de horeca dicht te houden? Nee, zeker niet: het is belangrijk dat we elkaar kunnen ontmoeten. Juist buitenshuis, na zo lang thuis zitten. Het pleidooi dat ik wil maken is: Grijp dit moment aan om onze uitgaanscultuur een gezonder en veiliger leven in te blazen. Dit is het moment voor gemeenten om afspraken te maken met horeca (en kantines) over happy hours, alcoholvrij aanbod en schenktijden. En over de naleving van de drank- en horecawet waarin al sinds jaar en dag staat dat het verboden is om te schenken aan mensen die ‘in kennelijke staat’ zijn.
1,5 meter afstand onder invloed
Lokaal alcoholbeleid verdient de komende tijd volop aandacht van gemeenten. Niet alleen om geweld en overlast te voorkomen, maar ook om andere redenen: allereerst zal het succes van de aanpak van het nieuwe coronavirus voor een belangrijk deel van onze zelfbeheersing afhangen. Dat het moeilijker is om onder invloed van drank 1,5 meter afstand te houden, behoeft weinig uitleg. Alcohol versterkt de focus op het hier en nu, zorgt dat risico’s slechter worden ingeschat en vergroot de impulsiviteit.
Alcohol en weerstand
Maar de invloed van drank op impulsiviteit is niet de enige reden voor extra aandacht voor alcoholbeleid. Het drinken van veel alcohol verlaagt ook de weerstand. En een lagere weerstand kan leiden tot een ernstiger beloop van COVID-19. Relevant is dat die lagere weerstand niet alleen geldt voor mensen die structureel behoorlijk veel drinken, maar ook een avondje doorzakken zorgt voor een ‘immuun dip’. En dat is in deze tijd niet gunstig in een omgeving waar veel mensen bijeenkomen.
Cultuurverandering
Meer dan ooit zijn mensen bewust van het belang van een gezonde leefstijl. De aanzet die vanuit het nationaal preventieakkoord is gegeven om problematisch alcoholgebruik terug te dringen, kan daarom nu een enorme versnelling krijgen. Want al langer proberen we een cultuurverandering te realiseren om de problemen die samenhangen met alcoholgebruik terug te dringen, gezien de grote maatschappelijke impact ervan. Alcohol kost de samenleving jaarlijks tussen de 2,3 en 4,2 miljard euro, aldus het RIVM .
Bijna geen dronken pubers
Afgelopen maanden waren de spoedposten in de Nederlandse ziekenhuizen rustig in de weekendnachten. Bijna geen dronken pubers, geen letselschade door agressieve horeca-klanten, minder mensen die onder invloed een verkeersongeval hadden gehad. Hoe mooi zou het zijn als we kunnen zorgen dat het na 1 juni rustig blijft op de spoedpost en de zorg niet onnodig wordt belast met de gevolgen van alcoholmisbruik?