Rapport VWS: interdepartementaal beleidsonderzoek mentale gezondheid en ggz
In opdracht van het kabinet is er een interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) uitgevoerd naar problemen in het mentale gezondheidsbeleid en het stelsel van ondersteuning en zorg voor mensen met psychische problematiek. Het is een onafhankelijk onderzoek om een beter beeld te krijgen van de structurele problemen in de ggz.
Het onderzoek bestaat uit drie delen: 1) een uitgebreide analyse van (beleids)ontwikkelingen op het gebied van mentale gezondheid en de bijbehorende zorg, 2) een overzicht van de mogelijkheden voor de overheid om de mentale problemen te voorkomen of beperken en ze zorg te verbeteren en 3) een uitwerking van concrete beleidsvarianten hiervoor.
Uit dit onderzoek blijkt dat de mentale gezondheid in Nederland de afgelopen 10 jaar is verslechterd en dat steeds meer mensen ondersteuning en zorg zoeken voor psychische problemen. De wachttijden en het aantal wachtenden in de geestelijke gezondheidszorg nemen hierdoor toe. In het rapport stellen de onderzoekers vast dat de toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg niet goed genoeg zijn. Dit komt doordat er geen structurele overheidsaanpak op preventie is en dat het huidige beleid en het stelsel niet goed passen bij de aard van de psychische problematiek.
Het rapport bevat verschillende beleidsopties die zijn in te delen in 4 ‘bouwblokken’: voorkomen (mentale gezondheid verbeteren door preventie), prioriteren (vraag naar ggz begrenzen en focus op degenen voor wie andere hulp niet afdoende is), sturen (inkopers en aanbieders meer sturen zodat het juiste aanbod ontstaat) en verbreden (barrières en regels verminderen).
Overmatig gebruik van alcohol (en andere middelen), wordt in het rapport genoemd als één van de factoren die de mentale gezondheid kunnen beïnvloeden. Onder de beleidsopties voor preventie worden dan ook maatregelen genoemd om alcoholgebruik (verder) te reguleren: door in te zetten op lokale integrale verslavingspreventie, door alcohol met een alcoholpercentage 6% of hoger alleen via slijterijen te laten verkopen en door prijsverhogingen in te voeren voor alcoholhoudende drank.
Rijksoverheid. (2025). Uit balans – IBO Mentale Gezondheid en GGZ.
Meer lezen over dit onderwerp:
Gerelateerde berichten
Wat was de reden voor deze beleidsverandering, welke verandering onderging het beleid en wat waren de effecten? Deze vragen staan centraal in een nieuwe publicatie van het Expertisecentrum Alcohol van het Trimbos-instituut. Deze publicatie beschrijft vier perioden in het alcoholbeleid. Op basis van scholierenonderzoek wordt de impact van het beleid op het alcoholgebruik van jongeren […]
Lees meer
In Nederland overlijden er gemiddeld 5 personen per dag door suïcide. Suïcide heeft een grote impact op de omgeving. Iedere suïcide raakt gemiddeld 135 personen in de omgeving, denk hierbij aan naasten, collega’s, omstanders, hulpverleners en leerkrachten. Naast veel persoonlijk leed heeft suïcidaal gedrag ook grote gevolgen voor de volksgezondheid in Nederland. Alcoholgebruik één van […]
Lees meer
