Factsheet alcoholgebruik, zwangerschap en borstvoeding
Het aantal vrouwen dat drinkt tijdens de zwangerschap is in vergelijking met voorgaande jaren gedaald. Hoger opgeleide vrouwen drinken nog wel vaker tijdens en na de zwangerschap dan lager opgeleide vrouwen.
Dit is onder meer te lezen in de factsheet ‘Alcoholgebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding’, van TNO die is opgesteld in opdracht van het Trimbos-instituut en met financiering van het ministerie van VWS. In 2007, 2010 en 2015 voerde TNO landelijke peilingen uit, waarbij onder andere is gevraagd hoeveel vrouwen tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding alcohol drinken. De cijfers van de peiling van 2015 zijn geanalyseerd en samengevat in de factsheet.
Alcohol en zwangerschap
Het percentage vrouwen dat in de eerste drie maanden van de zwangerschap alcohol drinkt is in vergelijking met 2010 en 2007 onder alle opleidingsniveaus gedaald: naar schatting van 16,5 procent in 2007, 13,8 procent in 2010 naar 6,9 procent in 2015.
Onbekend is of vrouwen die in de eerste drie maanden alcohol gebruikten op de hoogte waren van de zwangerschap of bleven doordrinken ondanks deze kennis. Over de hele zwangerschap gerekend waren deze percentages naar schatting respectievelijk 22,4 procent, 19,2 procent en 8,9 procent voor 2007, 2010 en 2015. Voor alle jaren geldt dat minder laagopgeleide dan midden- en hoogopgeleide vrouwen tijdens de zwangerschap alcohol drinken (respectievelijk 7,5%, 8,4% en 12,1%).
Het aantal allochtone vrouwen in de steekproef is slechts 3 procent, ten opzichte van 26 procent in de landelijke bevolking. Daarom gelden deze cijfers niet voor allochtone vrouwen, die volgens gegevens uit ander onderzoek, tijdens de zwangerschap minder vaak alcohol drinken.
Geen veilige ondergrens
De risico’s nemen toe naarmate het gemiddelde alcoholgebruik en het aantal glazen per gelegenheid hoger is. Aangezien er – op basis van de wetenschappelijke literatuur – geen veilige ondergrens voor alcoholgebruik tijdens de zwangerschap kan worden vastgesteld, wordt in Nederland geadviseerd om in het geheel geen alcohol te drinken als een vrouw zwanger wil worden, zwanger is of borstvoeding geeft.
Drinken tijdens de zwangerschap vergroot onder meer de kans op een miskraam, foetale sterfte, vroeggeboorte en een (te) laag geboortegewicht en bij hoge doseringen aangeboren afwijkingen.
Een prevalentie van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap van 8,9 procent in 2015 impliceert bij een geboortecijfer van 170.000 dat jaarlijks ten minste 15.000 kinderen in Nederland al voor de geboorte in meer of mindere mate blootgesteld zijn aan de (schadelijke) effecten van alcohol.
Alcohol en borstvoeding
Een kwart van de vrouwen (24,6%) drinkt alcohol in de periode van borstvoeding. De risico’s die dit met zich mee brengt hangen onder meer af van de tijdsduur tussen alcoholconsumptie en het geven van de borstvoeding.
Samenwerkingsverband vroegsignalering Alcoholproblematiek
Alles over vroegsignalering van alcoholgebruik rond de zwangerschap vind je op de website van het Samenwerkingsverband Vroegsignalering Alcoholproblematiek.
Meer informatie
Stuur een bericht aan contactpersoon Esther Croes
of bel +31 (0)30 – 2959(230)
