In Nederland komen bijna 35 kinderen per dag ter wereld die al in de baarmoeder zijn blootgesteld aan tabaksrook. 45 baby’s per jaar overlijden doordat de moeder tijdens de zwangerschap rookt. Deze cijfers benadrukken het belang van het ondersteunen van zwangeren bij het stoppen met roken.
Vragen?
In 2018 rookte 7 procent van de zwangeren op enig moment tijdens de zwangerschap. Er zijn echter grote verschillen tussen opleidingsniveaus, van 3 procent onder hoogopgeleiden tot 16 procent onder de laagstopgeleide vrouwen. Roken is een bekende vermijdbare risicofactor en aanstaande moeders hebben een belangrijke motivatie om te stoppen met roken. Toch blijven veel rokers (zowel de zwangeren als hun partners) rond de zwangerschap doorgaan met roken.
Wie rookt er tijdens de zwangerschap?
Roken tijdens de zwangerschap komt het meest voor bij de volgende groepen:
- laagopgeleide vrouwen
- vrouwen met een Turkse etniciteit
- vrouwen zonder partner
- vrouwen met een rokende partner
- niet-religieuze vrouwen.
Roken en vruchtbaarheid
Roken vermindert de vruchtbaarheid van zowel vrouwen als mannen. Het verhoogt de kans op onder andere:
- laag geboortegewicht
- vroeggeboorte
- aangeboren afwijkingen
- sterfte rond de geboorte
- wiegendood
Op lange termijn bestaat er een verband tussen roken en onder andere een verhoogde kans op astma, overgewicht, gedragsproblemen zoals ADHD en een verminderde vruchtbaarheid van het kind.
Roken door de partner
Het roken door de partner speelt een belangrijke rol voor het doorgaan met roken tijdens de zwangerschap en terugval na de bevalling. Bijna de helft van de vrouwen die tijdens de zwangerschap stoppen met roken, begint na de zwangerschap weer met roken.
Gedragsmatige ondersteuning
Counseling interventies in combinatie met andere strategieën (zoals een zelfhulpboekje, ondersteuning van een lotgenoot, een video) kunnen zwangere vrouwen helpen om te stoppen met roken. Nicotinevervangers kunnen een aanvulling zijn op gedragsmatige ondersteuning, onder begeleiding van een gespecialiseerde stoppen-met-roken-begeleider.
Materialen
In de toolkit van de Taskforce Rookvrije Start staan materialen voor zorgverleners om stoppen met roken bespreekbaar te maken met zwangere vrouwen.