KOPP/KOV: wat kunt u doen als gemeente?

Gemeenten zijn vanuit de Wet publieke gezondheid (Wpg), de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) en de Jeugdwet verantwoordelijk voor gezond en veilig opgroeien van kinderen tot 18 jaar. Daarbij is de hele keten van preventie, zorg en ondersteuning betrokken, van het consultatiebureau tot het wijkteam en de specialistische jeugdhulp.

Verantwoordelijkheden invullen

Gemeenten zijn vanuit de Wpg, de WMO en de Jeugdwet verantwoordelijk voor gezond en veilig opgroeien van kinderen tot 18 jaar. Daarbij is de hele keten van preventie, zorg en ondersteuning betrokken, van het consultatiebureau tot het wijkteam en de specialistische jeugdhulp. Dit biedt ruimte voor gemeenten om lokaal een integraal jeugdhulpbeleid op te zetten en tijdig te sturen op dit gebied.

Preventie voor kinderen 18-
De gemeente is verantwoordelijk voor het bevorderen van de gezondheid van haar burgers, inclusief de kinderen. Daarbij gaat het om preventie voor alle inwoners (universele preventie) en voor risicogroepen, zoals KOPP/KOV-kinderen (voorheen KOPP/KVO-kinderen) (selectieve preventie).

Zorg voor kinderen 18-
Vanuit de Jeugdwet is de gemeente verantwoordelijk voor de generalistische en specialistische jeugdhulp en voor de geïndiceerde preventie voor jeugdigen onder de 18 jaar.

Preventie en zorg voor (jong)volwassenen 18+
De gemeente is verantwoordelijk voor de (universele en selectieve) preventie en de zorgverzekeraar voor de zorg en (geïndiceerde) preventie.

Agendasetting en inkoopbeleid

Er zijn een aantal aandachtspunten met betrekking tot agendasetting en inkoopbeleid van gemeenten.

  • Gezien de omvang van de KOPP/KOV-problematiek is het raadzaam om KOPP/KOV als doelgroep in lokaal beleid op te nemen en dit beleid en de uitvoering ervan periodiek te evalueren.
  • Het is van belang interne kennislacunes over KOPP/KOV aan te pakken.
  • De secties Inkoop en Beleid zijn soms gescheiden. Het is belangrijk de verbinding tussen beide secties te versterken, want beleidskaders dienen leidend te zijn voor de inkoop van aanbod.
  • Bij contractering wordt aangeraden de KOPP/KOV-Richtlijn, waarin evidence-based interventies zijn opgenomen, als maatstaf te nemen en de Kindcheck aan de orde te stellen. KOPP/KOV-aanbod is ook te vinden in de databank effectieve jeugdinterventies van het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) en Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Regie voeren

Om als gemeente de regierol rond KOPP/KOV goed te kunnen uitvoeren is het van belang om intern en met zorgaanbieders heldere afspraken te maken over regie, opdrachtgever- en opdrachtnemerschap en randvoorwaarden.

Regie
Wie is binnen de gemeente de concrete regievoerder op de ketensamenwerking, het aanbod en de uitvoering rondom de preventie, zorg en ondersteuning voor KOPP/KOV? Welke taken en bevoegdheden heeft deze regievoerder en hoe kan deze daarop aangesproken worden?

Opdrachtgever en opdrachtnemer
Hoe is de relatie gedefinieerd tussen opdrachtgever (gemeente) en opdrachtnemer (zorgaanbieder)? Wat mogen zij precies van elkaar verwachten rond KOPP/KOV en hoe spreken zij elkaar daarop aan?

Randvoorwaarden
Wat zijn de randvoorwaarden voor programmatisch samenwerken binnen de KOPP/KOV-zorgketen? Wat is nodig aan tijd en deskundigheid en hoe wordt dit georganiseerd?