Harm reduction voorzieningen: zorg gaat door, maar niet zonder uitdagingen
De meeste harm reduction voorzieningen zijn open, met bepaalde aanpassingen en maatregelen. De zorg en hulp staan wel op een lager pitje – voorzieningen zijn minder toegankelijk geworden. Mede daardoor zijn er mensen op straat terecht gekomen of helemaal uit beeld geraakt. Good practices zijn er ook, waarvan sommige zo goed bevallen dat de wens is - als de coronamaatregelen niet meer nodig zijn - deze te behouden. Dit blijkt uit de 4e inventarisatie die deze week gepubliceerd is.
Voor de 4e keer sinds de coronacrisis inventariseerden het Harm Reduction Netwerk van het Trimbos-instituut, stichting Mainline en de Belangenvereniging Druggebruikers MDHG gezamenlijk de ontwikkelingen, knelpunten en good practices van harm reduction voorzieningen in Nederland. De begin deze week verschenen vierde inventarisatie van coronamaatregelen in harm reduction voorzieningen en de impact daarvan op de mensen die van die voorzieningen gebruik maken werd gepresenteerd tijdens een expert meeting, waar professionals uit de harm reduction voorzieningen in discussie gingen met onder meer VWS over hoe het gaat op de werkvloer.
Coronadossier
In ons corona-drugs dossier staan alle vier de inventarisaties naar harm reduction voorzieningen. De inventarisaties zijn gecoördineerd vanuit het Harm Reduction Netwerk (HRN) van het Trimbos-instituut samen met de veldwerkers van Stichting Mainline en Belangenvereniging Druggebruikers MDHG.
Good practices: meer rust en individuele aandacht
De meeste voorzieningen zijn open, met bepaalde aanpassingen en maatregelen; zorg en hulp op een lager pitje – voorzieningen minder toegankelijk geworden; mende daardoor zijn er mensen die voorheen gebruik maakten van de voorzieningen nu of op straat terecht gekomen of helemaal uit beeld geraakt. Good practices zijn er ook, waarvan sommige zo goed aanslaan dat deze, als we de coronacrisis achter ons hebben gelaten, mogelijk zullen blijven bestaan. Voorbeelden hiervan zijn meer rust, meer individuele aandacht en ruimte voor creatieve en alternatieve oplossingen voor problemen van mensen die drugs gebruiken. Ook het meer ‘out-of-the-box’ denken zonder dat hier uren aan overleg voorafgaat wil men graag behouden.
Tenslotte lijkt het erop dat tot nu toe het aantal besmettingen onder mensen die drugs gebruiken gering is. Dit heeft mogelijk te maken met de tijdige invoering van de hygiënemaatregelen en aanpassingen in harm reduction voorzieningen, en de naleving ervan door medewerkers en mensen die gebruik maken van de voorzieningen. Wel zien we dat de naleving wat lijkt af te brokkelen.
Expertmeeting
Tijdens de expert meeting werden door de experts uit het veld veel bevindingen erkend en herkend. Er was consensus over het feit dat momenteel de problemen zich vooral voordoen in de inloopcentra, het op straat en in de anonimiteit verdwijnen van mensen die drugs gebruiken.
De inventarisatie wordt aan staatssecretaris Blokhuis van VWS aangeboden. Tevens hopen we dat lokale en landelijk overheden hun uiterste best doen om de zorg voor, en dienst-, en hulpverlening aan deze groep kwetsbare mensen die drugs gebruiken in stand te houden en waar mogelijk de voorzieningen op enigerlei wijze te ondersteunen.
Tijdens een eerdere bijeenkomst met de staatssecretaris (naar aanleiding van de 3e inventarisatie, waarin het uit beeld verdwijnen van een groep mensen die drugs gebruiken uitgebreid werd besproken), heeft deze aangekondigd zijn best te doen voor deze groep en waar mogelijk initiatieven te ondersteunen cq financieren.
