Invloed van drinkpatronen op obesitas

Het drinken van bier, wijn en sterkedrank kan zorgen dat je zwaarder wordt. Maar maakt het ook uit hoeveel en hoe vaak je drinkt? En wat is de invloed van een overmatig of zwaar drinkpatroon, binge drinken en licht tot matig alcoholgebruik?

Expertisecentrum Alcohol

Deze pagina is gemaakt door het Expertisecentrum Alcohol. Met wetenschappelijke kennis helpt het expertisecentrum professionals gezondheidsschade door alcohol terug te dringen. Op zoek naar informatie voor jezelf of een ander? Kijk op alcoholinfo.nl.

Blijf op de hoogte

Met de nieuwsbrief van het Expertisecentrum Alcohol:

E-mailadres(Vereist)
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Heeft u een vraag?

Stuur ons een mail
Expertisecentrum Alcohol

Overmatig en zwaar drinken

Mensen die overmatig of zwaar drinken lijken vaker een hoger gewicht te hebben [1] en hebben ook vaker een hogere BMI of een grotere buikomvang [2]. Deze drinkpatronen lijken dus een groter risico op obesitas te geven. Dit blijkt o.a. uit een groot Portugees onderzoek naar de relatie tussen alcoholgebruik en obesitas. Deelnemers die overmatig en zwaar dronken hadden 2 tot 4 keer meer kans om obees te zijn. ‘Overmatig en zwaar drinken’ betekende in dit onderzoek: meer dan 30 gram ethanol (pure alcohol) per dag voor vrouwen en meer dan 60 gram ethanol voor mannen. De mate van overgewicht werd gemeten met de BMI. Toen de mate van overgewicht werd gemeten met de buikomvang, hadden mensen die 15 tot 30 gram ethanol per dag dronken al 2 tot 4 keer meer kans om obees te zijn [3].

Overmatig en zwaar drinken leidt tot vetopslag in de buik. In een Japans onderzoek werd gekeken naar de mate van alcoholgebruik in relatie tot de vetopslag. Het bleek dat mensen die meer drinken vaak ook relatief meer vet in de buikregio hebben [4]. Dit suggereert dat een toename in lichaamsvet door het drinken van alcohol door het lichaam bij voorkeur in de buikregio wordt opgeslagen.

Binge drinken

Het maakt ook verschil of iemand elke dag enkele glazen drinkt of juist af en toe bij één gelegenheid heel veel drinkt. Binge drinken (vijf of meer glazen alcohol per gelegenheid) geeft een grotere kans op gewichtstoename en obesitas [5, 6, 7]. Uit onderzoek waarin gewicht werd gemeten door middel van de BMI, bleken binge drinkers een grotere kans te hebben om van een gezond gewicht naar overgewicht te gaan. En mensen die al overgewicht hadden, hadden een grotere kans om obees te worden of te blijven [5].

Ook blijkt dat abdominale obesitas (te veel buikvet) een grotere kans geeft op verdere toename van het gewicht. NB Ook in de groep mensen met een gezonde BMI bleken binge drinkers vaker abdominale obesitas te hebben wanneer gekeken werd naar de buikomvang. Dit geeft aan dat er ook aandacht moet komen voor de rol van alcohol bij obesitas bij mensen met een ogenschijnlijk ‘gezond’ gewicht volgens de BMI [6].

Licht tot matig alcoholgebruik

Sommige onderzoeken lijken erop te wijzen dat licht tot matig alcoholgebruik kan beschermen tegen gewichtstoename [8, 9]. In één onderzoek leek alcoholgebruik in de adolescentie – en dan met name het drinken van wijn - geassocieerd te zijn met minder gewichtstoename later in het leven [9]. Maar pas op: het gebruik van alcohol heeft ook veel negatieve gevolgen, dus het is zeker niet aan te raden om licht tot matig te drinken om gewichtstoename tegen te gaan.

Referenties

  1. Traversy, G., & Chaput, J. P. (2015). Alcohol consumption and obesity: an update. Current obesity reports, 4(1), 122-130.
  2. Lean, M. E. J., Vlachou, P., Govan, L., & Han, T. S. (2018). Different associations between body composition and alcohol when assessed by exposure frequency or by quantitative estimates of consumption. Journal of Human Nutrition and Dietetics, 31(6), 747-757.
  3. Lourenco, S., Oliveira, A., & Lopes, C. (2012). The effect of current and lifetime alcohol consumption on overall and central obesity. European Journal of Clinical Nutrition, 66(7), 813-818.
  4. Sumi, M., Hisamatsu, T., Fujiyoshi, A., Kadota, A., Miyagawa, N., Kondo, K., ... & Sato, A. (2018). Association of alcohol consumption with fat deposition in a community-based sample of Japanese men: The Shiga Epidemiological Study of Subclinical Atherosclerosis (SESSA). Journal of epidemiology, JE20170191.
  5. Fazzino, T. L., Fleming, K., Sher, K. J., Sullivan, D. K., & Befort, C. (2017). Heavy drinking in young adulthood increases risk of transitioning to obesity. American journal of preventive medicine, 53(2), 169-175.
  6. Park, K. Y., Park, H. K., & Hwang, H. S. (2017). Relationship between abdominal obesity and alcohol drinking pattern in normal-weight, middle-aged adults: the Korea National Health and Nutrition Examination Survey 2008–2013. Public health nutrition, 20(12), 2192-2200.
  7. Albani, V, Bradley, J, Wrieden, WL, et al. (2018) Examining associations between body mass index in 18–25 year-olds and energy intake from alcohol: findings from the Health Survey for England and the Scottish Health Survey. Nutrients 10, 1147.
  8. Sayon-Orea, C., Martinez-Gonzalez, M. A., & Bes-Rastrollo, M. (2011). Alcohol consumption and body weight: a systematic review. Nutrition reviews, 69(8), 419-431.
  9. Poudel, P., Ismailova, K., Andersen, L. B., Larsen, S. C., & Heitmann, B. L. (2019). Adolescent wine consumption is inversely associated with long-term weight gain: results from follow-up of 20 or 22 years. Nutrition journal, 18(1), 1-7.