Generieke module beschrijft goede zorg bij suïcidaal gedrag

Ondraaglijk lijden

Suïcidaal gedrag is een omvangrijk probleem met een enorme impact op alle betrokkenen. Bij cliënten ligt er ondraaglijk lijden aan ten grondslag. Naasten en hulpverleners worstelen vaak met gevoelens van onmacht, verdriet en schuld. Hierdoor is het omgaan met en behandelen van mensen met suïcidaal gedrag niet eenvoudig. Zelfdoding is een moeilijk bespreekbaar onderwerp dat veel mensen, onbewust, het liefst uit de weg gaan. Het is echter belangrijk te beseffen dat betrokkenen niet met lege handen hoeven te staan. Zij kunnen een groot verschil maken.

Contact maken

Contact maken is de kern van het omgaan met iemand met (een vermoeden van) suïcidaal gedrag. Het is belangrijk dat het lijden van de persoon met suïcidaal gedrag wordt erkend, dat hij zich gehoord en gesteund voelt en dat er open wordt gesproken over de wens tot zelfdoding. Leef mee en laat merken dat suïcidale gedachten er mogen zijn. Dit vraagt om empathie en een sfeer van vertrouwen. Ook moeten professionals doorvragen en concreet durven zijn.

Samenwerking naasten

Suïcidale personen zoeken eerder en vaker steun bij hun ouders, partners, familie en vrienden dan bij professionals. Naasten zijn vaak iemands belangrijkste steunpilaar die veel bij de patiënt aanwezig zijn. Er dient daarom altijd aan de cliënt te worden gevraagd wie zijn belangrijkste naasten zijn en op welke manier zij bij de diagnostiek en behandeling betrokken kunnen worden. Ook is het goed dat er aandacht is voor de emoties van naasten. Zij voelen zich vaak machteloos, schuldig of wanhopig.

Breed gedragen

De generieke module is ontwikkeld in opdracht van het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz door een brede werkgroep met vertegenwoordigers van cliënten- en familieorganisaties, beroepsgroepen en zorgverzekeraars. Een projectgroep vanuit het Trimbos-instituut ondersteunde de werkgroep bij de ontwikkeling.

De module is te vinden in de database van de het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz.

Lees ook het interview met betrokkene Dwayne Meijnckens van Stichting Zelfbeschadiging over het belang van deze module.