Diepe schulden trigger voor angst en depressie

Diepe schulden trigger voor angst en depressie

Moeilijk aflosbare schulden kunnen leiden tot depressie, angsten, alcoholproblemen en andere psychische aandoeningen, blijkt uit grootschalig bevolkingsonderzoek. Dat is iets om op te letten nu veel coronasteun afloopt.

Na drie jaar hebben mentaal gezonde mensen met moeilijk aflosbare schulden drie keer meer kans op psychische aandoeningen dan mensen zonder geldzorgen. Mensen die al een psychische aandoening hadden voordat de schulden ontstonden, herstellen slechter. Na drie jaar hebben ze vier keer meer kans nog steeds een psychische aandoening te hebben dan mensen zonder diepe schulden. Het gaat om depressiestoornissen, angststoornissen en middelenverslaving.

Aandacht voor risico op psychische aandoeningen

“Geldproblemen hebben grote invloed op de psychische gezondheid van mensen en de mate waarin mensen met psychische problemen herstellen”, zegt onderzoeker Margreet ten Have. Volgens haar is iets om rekening mee te houden nu veel coronamaatregelen aflopen en mogelijk meer Nederlanders met moeilijk aflosbare schulden te maken krijgen.

Ook taak voor de ggz

Schuldeisers en schuldhulpverlening extra letten op signalen van psychische problemen bij cliënten en kunnen eventueel doorverwijzen. Tegelijkertijd is het wenselijk dat behandelaars in de ggz regelmatig vragen naar de financiële situatie van patiënten. Hoewel schuldhulpverlening geen hoofdtaak is van de ggz, kunnen ggz-professionals veel doen om schulden en de bijkomende psychische problemen bij cliënten te verminderen. Bijvoorbeeld door het bespreken van schulden en budgettering, het bieden van strategieën om met druk van schuldeisers, angst, schaamte en stigma om te gaan, angsten onder ogen leren zien en het bespreken van persoonlijke doelen zoals dagelijkse routines en lichaamsbeweging. Ook kan de ggz-professional actief de samenwerking zoeken met de schuldhulpverlening.

De resultaten van het onderzoek werden gepubliceerd in Administration and Policy in Mental Health and Mental Health Services Research.

Over het onderzoek

Het onderzoek is gedaan op basis van gegevens die verzameld zijn met NEMESIS-2 (Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study-2), een grootschalige studie uitgevoerd door het Trimbos-instituut naar de psychische gezondheid van de algemene volwassen bevolking van 2007 tot en met 2018.
De mate waarin volwassenen moeite hebben om hun schulden af te betalen werd in een mondeling gesprek gevraagd. Voor dit onderzoek is uitgegaan van twee groepen waarbij na 3 jaar werd gekeken of zij een psychische aandoening hadden: 4110 deelnemers die bij aanvang geen psychische aandoening hadden en 508 deelnemers die bij aanvang al wel een psychische aandoening hadden.
Vlak voor corona is vanuit het Trimbos-instituut NEMESIS-3 gestart, een nieuwe studie naar de mentale gezondheid van volwassenen. Daarmee kunnen we de impact van de crisis op de lange termijn en de periode daarna goed in kaart brengen.

Meer info

Margreet ten Have
Projectleider van de NEMESIS-studies | Senior wetenschappelijk medewerker Epidemiologie