Datacollectie pilot IJslands model in volle gang

Brede aandacht van landelijke media over het succes van het IJslandse model wekte in de zomer van 2017 de interesse van Nederlandse gemeenten en landelijke partijen. Om de aanpak verder te verkennen en te kijken of en hoe deze in Nederland geïmplementeerd kan worden, hebben het Trimbos-instituut en het NJi in samenwerking met ICSRA (Icelandic Centre for Social Research and Analysis) een beleidsvormend leertraject opgezet. Samen met de gemeenten Amersfoort, Hardenberg, samenwerkingsverband Kempengemeenten (Bergeijk, Bladel, Eersel, Reusel-De Mierden), Súdwest-Fryslân, Texel en Urk experimenteren we tussen 2018 en 2021 met het IJslandse model. 

Vragenlijsten op middelbare scholen

De zes gemeenten zijn op dit moment druk bezig met de datacollectie. Een belangrijk onderdeel van het IJslandse model is de afname van vragenlijsten onder jongeren op middelbare scholen. Deze vragenlijsten geven inzicht in het middelengebruik van de jongeren en in de beschermende en risicofactoren voor middelengebruik. De vragenlijsten worden in Nederland in eerste instantie afgenomen onder jongeren van 15 en 16 jaar oud, veelal op middelbare scholen. Tijdens het pilottraject worden deze vragenlijsten twee keer afgenomen: een nulmeting in het najaar van 2018 en een herhaalmeting in het najaar van 2020. 

In dit traject werken de gemeenten samen met het ICSRA. De data van de vragenlijsten worden door het ICSRA verwerkt tot overzichtelijke rapporten per gemeente en per school. Typerend voor de IJslandse aanpak is dat deze rapporten snel worden gemaakt, namelijk binnen twee tot drie maanden na afname. Op deze manier krijgen gemeenten snel een duidelijk beeld van de situatie in hun gemeente en van de situatie per school. 

Vervolgstappen

Zodra deze rapporten klaar zijn, worden de uitkomsten besproken op lokaal niveau. Dit zal in het begin van 2019 gaan gebeuren. Iedere gemeente verzamelt alle betrokken partijen om samen de rapporten door te spreken, zoals scholen, ouders, sportclubs en GGD. Hierbij zullen ook experts van het ICSRA, NJi en Trimbos aansluiten. Samen wordt gekeken waar de kansen liggen om de beschermende factoren te versterken en de risico factoren zoveel mogelijk te beperken. Vervolgens bedenken de partijen samen welke acties ondernomen gaan worden om dit te gaan bereiken. 

Meer over dit thema

• Alcoholbeleid voor gemeenten
• Drugsbeleid voor gemeenten
• IJslands preventiemodel
• Rookbeleid voor gemeenten

Volg de pilot

Kan het IJslandse model ook het alcohol-, tabak- en drugsgebruik onder jongeren in uw gemeente verminderen? Het Trimbos-instituut en het Nederlands Jeugdinstituut delen de lessen uit de pilot zodat alle gemeenten en beleidsmakers daar hun voordeel mee kunnen doen.

Meer info