Vier lessen voor een lerende organisatie

1. Leren doe je niet alleen

Leren vindt niet in een vacuüm plaats. Net zo min dat een lerende organisatie te herleiden is tot één eenduidige eigenschap binnen een organisatie.

Een lerende organisatie is meer dan de som der delen. Het zijn alle mensen binnen de organisatie. Van bewoners en verzorgenden tot familie en leidinggevenden. Hun onderlinge interacties dragen voor een groot deel bij aan het leerklimaat binnen de organisatie.

Mensen leren veel van elkaar en van de feedback die ze elkaar geven. Zo leren collega’s veel nieuwe vaardigheden van elkaar. Deze manier van leren is essentieel voor het realiseren van een lerende omgeving. Voor een goed leerklimaat is het daarom belangrijk om oog te hebben voor de relatie en interactie tussen alle betrokkenen.

Dat dit goede zorg ten goede komt, blijkt bijvoorbeeld uit succesvolle trajecten voor persoonsgericht werken, gegeven door Menske en het Trimbos-instituut. Het doel hierbij is om op een persoonsgerichte manier aan te sluiten bij de individuele behoeften van een bewoner.

Het is van belang dat iedereen hierin wordt betrokken en samenwerkt, van de huishoudelijk hulp en facilitaire dienst tot de arts en de psycholoog. Maar ook de familie en de bewoner zelf. Door het verzamelen van informatie van alle betrokkenen, leert iedereen van elkaar en is het mogelijk om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de individuele behoeften van een bewoner.

2. Vallen en weer opstaan

Fouten trekken vaak veel aandacht en kunnen grote gevolgen hebben. Voor een organisatie is het een logische stap om vooral te sturen op het voorkomen van fouten. Dit kan leiden tot een foutvermijdingscultuur binnen een organisatie. Vanuit een lerend perspectief is dit echter funest. Want leren gaat nou eenmaal met vallen en opstaan.

Het vallen leert ons om het de volgende keer anders aan te pakken. Probeer fouten te zien als wezenlijk onderdeel van het leerproces. Natuurlijk mag de kwaliteit van zorg hier niet onder leiden. Dit is te ondervangen met een duidelijke visie op leren binnen de organisatie en het formuleren van concrete leer- en verbeterdoelen.

Verder is het belangrijk om leren actief te faciliteren, te ondersteunen, te belonen en fouten bespreekbaar maken in een open en veilige omgeving.

Wilt u hier meer over weten? Ik praat hier graag met u over door.

Neem contact op met Egbert Hartstra

3. Kijk vooruit maar ook terug

Ook op het niveau van dagelijkse werkzaamheden zijn er factoren die bijdragen aan het leerklimaat. Neem de tijd om te reflecteren op het eigen en elkaars handelen.

Bijvoorbeeld door structureel momenten voor reflectie in te bouwen. Geef ook ruimte voor het uitproberen van nieuwe werkmethodes en handelingen waarbij er ook plaats is voor het maken van fouten. Dit alles vereist wel dat medewerkers zich veilig moeten voelen om dit in alle openheid te doen.

4. De kracht van coaching

Leidinggevenden met een relationele en coachende leiderschapsstijl kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het leerklimaat.

Relatie-georiënteerd leiderschap dat aanstuurt op openheid in communicatie en verzorgenden actief betrekt in beslissingsprocessen, heeft positieve effecten op de ervaren zorg in zorginstellingen. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek.

Dit in tegenstelling tot leiderschap dat vooral gekenmerkt wordt door top-down controle en het strikt naleven van regels.

Een coachende houding draagt bij aan het verwezenlijken van een veilige en open werkomgeving

Hoe ervaren medewerkers uw manier van leidinggeven? De Monitor Woonvormen Dementie kan u helpen om daar achter te komen.

Meten is weten

De grote vraag voor u als manager in de zorg is nu: hoe is het gesteld met het lerend klimaat in mijn organisatie? Zijn we al een lerende organisatie? En belangrijker, draagt het lerend klimaat binnen mijn organisatie bij aan goede en liefdevolle zorg? Het is een cliché maar deze geldt ook voor managers die een lerende organisatie willen die kwaliteitszorg levert: meten is weten. Waarbij inzicht in de verschillende factoren die bijdragen aan een leerklimaat en goede en liefdevolle zorg die daaruit volgt onontbeerlijk is.

Lerende organisatie

Daarom is het thema ‘De lerende organisatie’ een belangrijk onderzoeksthema van de Monitor Woonvormen Dementie. Door gebruik te maken van inzichten uit de wetenschappelijke literatuur en bijbehorende meetinstrumenten brengen we belangrijke factoren in kaart die bijdragen aan het leerklimaat, zodat u ook op dat vlak weet hoe uw organisatie ervoor staat.

Benieuwd of de Monitor Woonvormen Dementie u kan helpen?

Meer informatie

Auteur

Stuur een bericht aan contactpersoon Egbert Hartstra
of bel +31 (0)30 – 2959(441).